Instellingen die willen fuseren of reorganiseren kunnen hun cliëntenraden niet langer negeren. Dat is het resultaat van de uitspraak die de Ondernemingskamer vrijdag deed in de zaak tegen het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis. Goed nieuws voor cliëntenraden in Nederland, al verloor de eisende partij.
De zaak tegen het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis was bij de Ondernemingskamer aangespannen door de eigen cliëntenraad van de instelling. Die vond dat het instellingsbestuur de adviesfunctie van de raad negeerde. Zo was de medische staven van Zuwe Hofpoort en fusiepartner St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein al gevraagd om te stemmen over een voorkeursscenario voor de fusie. Daarin zou de zorg uit Woerden verdwijnen. Pas na goedkeuring door de medische staven, zouden de medezeggenschapsraden om advies gevraagd worden.
“In de uitspraak van de Ondernemingskamer wordt de cliëntenraad voor het eerst echt de rol gegeven die hij verdient in fusieprocessen,” zegt advocaat Roeland de Mol van BarentsKrans. Hij stond de cliëntenraad bij. “De Ondernemingskamer zegt heel duidelijk dat cliëntenraden bij dit soort ingrijpende processen niet genegeerd kunnen worden. Een hele belangrijke uitspraak voor andere cliëntenraden.”
Scheidsrechter
Daar is het Netwerk van Cliëntenraden in de Zorg (NCZ) het mee eens. De organisatie verwacht dat de gang naar de Ondernemingskamer vanaf nu open ligt voor cliëntenraden. Tot nu toe wendden zij zich maar zelden tot dit rechtsorgaan, dat door De Mol omschreven wordt als de ‘scheidsrechter voor fusieruzies’.
Overigens wees de rechter de eisen van de cliëntenraad uit Woerden allemaal af. Volgens de rechter had het ziekenhuis de cliëntenraad tot dan toe uitgebreid van informatie had voorzien. Dat de cliëntenraad de beschikking als een overwinning beziet, heeft te maken met een aantal toezeggingen die het ziekenhuis tijdens de zitting deed. Aanvankelijk was het plan om de ondernemings- en cliëntenraad pas na een positief advies van de artsen om goedkeuring te vragen. Tijdens de zitting zegde het ziekenhuis toe de adviezen van alle drie de organen ‘op hun merites te beoordelen’, zo staat in de beschikking. Ook mag de cliëntenraad externe hulp inschakelen om een alternatief fusieplan door te laten rekenen. De kosten daarvoor worden gedragen door de instelling. De Ondernemingskamer acht die toezeggingen voldoende garantie dat de mening van de cliëntenraad serieus wordt genomen.
Winst
“Dat ons alternatieve scenario wordt doorgerekend is voor ons de echte winst van de rechtszaak,” zegt voorzitter Henri Dekker van de cliëntenraad. Hij verwacht dat het ziekenhuis de toezegging zonder de rechtszaak niet had gedaan. Dekker hoopt als voorbeeld te dienen voor andere cliëntenraden van zorginstellinge. Volgens hem wordt daar vaak maar slecht naar geluisterd. “De rechter zegt nu dat je rekening moet houden met je sociale verantwoordelijkheid, ook als je een private onderneming runt.”
De fusie tussen beide instellingen in de regio Utrecht is donderdag wel dichterbij gekomen. Het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis meldt op zijn website dat de medische staven van beide instellingen positief advies hebben uitgegeven over het fusieplan. (Daan Marselis)
