Veel rapporten die over de ouderenzorg verschijnen, benoemen wel de werkdruk en administratieve lasten, maar zwijgen over cruciale onderwerpen. De vaak verzwegen oorzaken van – lichamelijke en mentale – gezondheidsproblemen betreffen bijvoorbeeld armoede, racisme, discriminatie, genderongelijkheid of schulden, zo ontdekten de onderzoekers (waaronder de geportretteerde zorgmedewerkers, het is een zogenaamd ‘participatief onderzoek’). Saskia Buijs en haar collega’s van de vakgroep Ethiek, recht en humaniora aan het Amsterdam UMC startten de studie vier jaar geleden. Het project is gefinancierd door het Kennisprogramma Gender en Gezondheid van ZonMw.
Oplossingsrichtingen
Het laatste hoofdstuk van het boek beschrijft oplossingsrichtingen op individueel, organisatorisch en politiek niveau. Zo moeten zorginstellingen racisme en armoede onder medewerkers zichtbaar gaan maken. Deze instellingen dienen een structuur te ontwikkelen waarin medewerkers zich veilig over zulke thema’s kunnen uitspreken, bijvoorbeeld via de bedrijfsarts of een vertrouwenspersoon. De resultaten uit dit onderzoek kunnen helpen om HRM interventies op de werkvloer meer gender en diversiteits-sensitief te maken. “Meer diversiteit onder leidinggevenden en bestuurders is een must”, aldus de onderzoeksgroep.
Daarnaast moet waardering voor de ouderenzorg, politiek en financieel, verbeteren. “Zolang de lonen niet omhoog gaan, blijven interventies gericht op individuele medewerkers (zoals een cursus budgetteren) dweilen met de kraan open. Niet alleen zorgprofessionals maar ook HRM-medewerkers en bedrijfsartsen worstelen met de impact van politiek beleid op de werkvloer, met morele stress als gevolg. Managers, HRM-professionals en bedrijfsartsen kunnen zich verenigen en zich hierover (politiek) uitspreken.”