Foto: sofiko14 / stock.adobe.com
De huisartsenzorg in Nederland staat voor grote uitdagingen. In een aantal regio’s van het land dreigt een tekort aan huisartsen. Tegelijkertijd kiezen jonge huisartsen er minder vaak voor om een eigen praktijk te runnen. Regeldruk, administratieve lasten en een hoge werkdruk maken praktijkhouderschap onaantrekkelijk. Bovendien zijn de overnamekosten van bestaande praktijken vaak hoog.
Grote verandering
Een aantal commerciële partijen speelt daarop in. Ze vormen ketens van huisartsenpraktijken door praktijken op te kopen of verbinden praktijken door digitale diensten, zoals online platforms aan te bieden. Huisartsen komen dan in loondienst of werken als zzp-er voor zo’n bedrijf. “Dit kan het begin zijn van een grote verandering in de organisatie van de eerstelijnszorg”, meldt het Nivel.
Naar schatting van de Nivel-onderzoekers zijn tussen de 45 en 230 praktijken overgenomen door commerciële investeerders. “De brede range van deze schatting laat zien hoe weinig er bekend is over deze nieuwe ontwikkeling in het zorglandschap”, aldus het kennisinstituut. Daarnaast zijn er grote verschillen tussen de partijen die op deze markt actief zijn. Naast de commerciële partijen zijn er ook huisartsenketens die vooral bedoeld zijn om kosten en werkdruk te verdelen. Zij zijn minder gericht zijn op het maken van winst. Ook zijn er partijen die op commerciële basis online platforms, apps en andere digitale middelen aanbieden waar praktijken gezamenlijk gebruik van kunnen maken.
Onderzoek commerciële huisartsenketens
Onderzoekers van het Nivel hebben op verzoek van de European Observatory on Health Systems and Policies een verkennend onderzoek naar commerciële huisartsenketens gedaan. Zij hebben een eerste inventarisatie gemaakt over wat bekend is over deze ketens, en wat de mogelijke voor- en nadelen zijn van commercialisering van de huisartsenzorg. Uit dit verkennende onderzoek is duidelijk geworden dat er nog veel onbekend is over de opkomst van ketens in de huisartsenzorg. “We weten niet precies wat de omvang is van de activiteiten van deze partijen, of welke investeerders er achter zitten. Ook is het niet helder wat de voor- en nadelen zijn van deze ontwikkeling. Wat betekent dit voor de kwaliteit en de toegankelijkheid van de huisartsenzorg? Wat betekent het voor de huisartsen die werken in een dergelijke praktijk, en wat betekent het voor de samenwerking met andere huisartsenpraktijken of met andere zorgaanbieders of het sociale domein? Dit zijn belangrijke vragen voor een houdbaar zorgstelsel in de toekomst, waar een antwoord op nodig is”, meldt het Nivel.
