Netwerkzorg is volgens Kenis noodzakelijk als je als organisatie iets niet in je eentje voor elkaar krijgt. “En dat gebeurt al snel bij complexe problemen, zoals je die in de zorg veel hebt. Elke week zie ik op Skipr wel openingsartikelen die daarmee te maken hebben. Preventie, jeugdhulpverlening, ambulante ggz… Het gaat allemaal over samenwerking tussen organisaties, en vaak ook het gebrek daaraan.”
Eigen plan
Een praktisch voorbeeld is de kwaliteit van leven van mensen met niet-aangeboren hersenletsel. “Daar heb je geen gespecialiseerde organisatie voor, dus die zorg moet worden geregeld door samenwerkende organisaties. Als die allemaal hun eigen plan trekken, dan kom je al snel verkeerd uit. Dan regelt het UWV een aangepaste baan op locatie X, en de woningcorporatie een aangepaste woning op locatie Y, meer dan 50 kilometer verderop. Dat is een afstand die iemand met niet-aangeboren hersenletsel maar moeilijk kan afleggen.”
Van kastje naar de muur
Organisaties, ook in de zorg, denken vaak vanuit hun eigen expertise of aanbod. “Het idee is: de klant of de gebruiker heeft behoefte aan mijn product of dienst. Maar dat is meestal niet het geval. De klant is op zoek naar een oplossing en verwacht dat deze organisaties daarbij samenwerken. Dat moeten ze dus ook doen, om te voorkomen dat de klant van het kastje naar de muur wordt gestuurd, zoals helaas nog maar al te vaak gebeurt.”
Bewustzijn
De vraag is dan natuurlijk: hoe krijg je georkestreerde aanpak voor elkaar? “Dat is inderdaad de uitdaging. dat organisaties zich ervan bewust te zijn dat voor bepaalde vraagstukken een netwerkorganisatie nodig is. Als ze zich dat realiseren, zijn ze al een heel eind.”
Koester verschillen
Verder is het niet nodig om de hele organisatie aan te passen. “Elke organisatie is anders, en meestal met een reden. Houd dat dus zo, koester de verschillen en werk van daaruit zo goed mogelijk naar complementariteit. Zo kun je als organisatienetwerk maatwerk leveren.”
Drijvende kracht
Vervolgens is het zaak dat er een drijvende kracht is voor het aansturen van het organisatienetwerk. “Wie neemt het voortouw? Ik sprak ooit een kinderarts die vertelde hoe vaak er kinderen bij haar en andere artsen kwamen met vage klachten als buikpijn, terwijl ze duidelijk zag dat die kinderen mishandeld werden. Zo’n kinderarts kan de driver zijn van een organisatienetwerk.”
Sturing of governance kan ook door een soort kwartiermaker gebeuren, vervolgt Kenis. “Er zijn tal van mogelijkheden. Tijdens mijn presentatie hoop ik meer duidelijkheid te verschaffen wat onder welke omstandigheden het beste werkt.”
Masterclass Samenwerken in Zorgnetwerken
Op 3 en 4 april 2024 spreekt Patrick Kenis op de masterclass Samenwerken in Zorgnetwerken. Hij neemt u – op basis van de meest recente wetenschappelijke inzichten – mee in de belangrijke bouwstenen van organisatienetwerken. Meer informatie en inschrijven >
