Journal Inside 35824_067_010 (2015) Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
Taakherschikking kan een krachtig middel zijn om de toegankelijkheid, kwaliteit en doelmatigheid van de ouderenzorg te verbeteren. Toch wordt het verbeterpotentieel dat physician assistents en verpleegkundig specialisten bieden nog onvoldoend benut. Dat constateert het aan Radboudumc verbonden onderzoeksbureau IQ Healthcare in een advies aan minister Schippers van VWS.
Volgens de onderzoekers hebben physician assistants (PA’s) en verpleegkundig specialisten (VS’en) hun waarde in andere sectoren, zoals de huisartsenzorg en de ziekenhuizen, inmiddels bewezen. Zo verlicht het overdragen van taken van artsen naar PA’s en VS’en de druk op de arbeidsmarkt, iets waar ook de ouderenzorg nadrukkelijk mee worstelt. De ouderenzorg staat daarnaast voor een aantal maatschappelijke uitdagingen, waar de inzet van PA’s, VS’en en verpleegkundige-ouderenzorg goed op aan sluit. Als breed opgeleide hbo-professionals kunnen zij met name bijdragen aan de verbinding tussen het medische en sociale domein en de continuïteit van zorg bewaken.
Ondanks deze evidente voordelen staat taakherschikking in de ouderenzorg nog in de kinderschoenen. De onderzoekers van IQ Healthcare wijzen hier verschillende oorzaken voor aan. Zo ontbreekt het in de ouderenzorg aan een eenduidige visie op de inrichting van het functiehuis. Een dergelijke visie is nodig om überhaupt taken te kunnen herschikken.
Daarnaast is er onduidelijkheid over de juridische afbakening van de bevoegdheden van PA’s en VS’en in de ouderenzorg. Daardoor bestaat het gevaar dat PA’s en VS’en taken uitvoeren buiten hun bevoegdheden.
Een andere conclusie is dat taakherschikking zeer divers wordt vormgegeven. Doordat er veel onduidelijkheid is over de inhoud van het takenpakket en bevoegdheden van de betrokken professionals bestaan er grote verschillen in mate van zelfstandigheid van deze professies. Hun inzet varieert van nadruk op taakherschikking, tot taakvernieuwing of taakdelegatie.
Kwaliteitsimpuls
Bij alle onduidelijkheid over taken en bevoegdheden is het niet vreemd dat het ook ontbreekt aan business-cases. De onderzoekers kunnen dan ook geen conclusies trekken ten aanzien van de vraag in welke mate taakherschikking in de ouderenzorg bijdraagt aan doelmatige zorg. Casestudies suggereren evenwel dat er in de betrokken zorgaanbieders in een relatief korte tijd sprake was van een kwaliteitsimpuls als gevolg van taakherschikking.
Om taakherschikking in de ouderenzorg te stimuleren pleiten de onderzoekers voor meer zelfstandige bevoegdheid voor de PA’s en de VS’en. Naast een breed gedragen, eenduidige visie op taakherschikking door alle shareholders in de ouderenzorg, verdient ook inrichting van het juridische kader en het functiehuis aandacht. Bovendien moeten zorgaanbieders nadenken voor goede inbedding van de functies PA, VS en verpleegkundige-ouderenzorg binnen de organisaties in de eerstelijns ouderenzorg en verpleeghuiszorg.
