Personalauswahl online am Computer mit Symbol auf Tastatur Journal Inside 35114_037_011 (2015) Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
De zorgsector worstelt met een wereldwijde interoperabiliteitscrisis. Alleen krachtdadig, internationaal gecoördineerd overheidsingrijpen kan een einde maken aan de falende elektronische gegevensuitwisseling. Dat betoogde secretaris-generaal Erik Gerritsen in een vlammend betoog tijdens de HIMSS Europe in Helsinki.
“Ondanks alle technologische mogelijkheden sterven er nog steeds mensen omdat we er niet in slagen de juiste elektronische informatie tijdig op de juiste plaats te krijgen”, aldus Gerritsen voor een gehoor van enkele honderden bestuurders, beleidsmakers en IT-aanbieders. “Lange tijd heerste de algemene opvatting dat IT-leveranciers en zorgaanbieders zelf maar een oplossing moesten vinden voor problemen als gezamenlijke standaarden en eenheid van taal, maar veel partijen hebben hier misbruik van gemaakt door een eigen winstgedreven agenda te volgen.”
Lock-in
“Ik zie ziekenhuizen die ingesloten zijn doordat hun IT-leveranciers op de data blijven zitten. Professionals branden af omdat de techniek niet voor, maar tegen hen werkt. Wanhopige patiënten moeten rechtszaken voeren om toegang te krijgen tot hun data. Ziekenhuisbestuurder denken dat de noden van de eigen organisatie zo uniek zijn dat de ze de noodzaak van samenwerking ontkennen. En overheden stonden er bij, keken er naar en hebben deze crisis veel te lang laten voortduren.”
Kruispunt
Met het oog op dit alles is het volgens Gerritsen de hoogste tijd om het roer om te gooien. Overheden zullen dwingend moeten optreden. Als de marktpartijen er niet uitkomen moeten overheden internationaal verplichte standaarden voor interoperabiliteit opleggen. “We staan op een kruispunt”, aldus Gerritsen. “Laten we techniek de samenleving bepalen of andersom.” Voor dit laatste zijn standaarden onontbeerlijk. “Standaarden zijn het instrument om publieke waarden als veiligheid, toegankelijkheid, betaalbaarheid, inclusiviteit en solidariteit in de digitale zorgtechnologie te verankeren.”
Integrale aanpak
Om het huidige marktfalen te doorbreken moet de overheid niet schromen om klassieke machtsmidddelen in te zetten, maar strengere wetgeving en regulering werken volgens Gerritsen alleen als ze ingebed zijn in een integrale aanpak die zich richt op alle facetten van het digitale zorgecosysteem. Dit betekent dat overheden een heel palet van soms onorthodoxe interventies moeten durven benutten. “We hebben als Nederlandse overheid geprikkeld, geduwd, ondersteund, verleid en gestalkt. Wetgeving kan alleen effectief zijn in een integrale, inclusieve aanpak waarbij alle betrokken partijen om de tafel zitten.”
De toespraak van Gerritsen is integraal terug te zien via het HIMSS TV-kanaal, start rond minuut 00.30.