Terwijl de overheid een actieplan heeft om de zeshonderd jaarlijkse verkeersdoden naar nul terug te brengen, doet diezelfde overheid vrijwel niets aan de 20.000 mensen die elk jaar sterven aan de gevolgen van vieze lucht door fijnstof. Nederland voldoet bij lange na niet aan de waarden die de Wereldgezondheidsorganisatie WHO stelt voor gezonde lucht. Daarmee schendt Nederland de zorgplicht die het heeft voor burgers.
Dat bracht de advocaat van Milieudefensie naar voren bij het gerechtshof in Den Haag. Daar ging maandag de juridische strijd voor gezonde lucht verder die de milieuclub en tientallen medestanders voeren tegen de Staat. De advocaat wees erop dat er Europese grenswaarden zijn maar dat die niet voldoende zijn voor de gezondheid. Dat is al bekend sinds 2005. Nederland loopt desalniettemin niet hard om effectieve maatregelen te nemen tegen “deze sluipmoordenaar” met een “bizar hoog aantal doden en nog veel meer zieken”, aldus raadsman Phon van den Biesen. De overheid treuzelt al jarenlang, stelt maatregelen uit en is daar niet open over, aldus de advocaat. De vervuiling wordt daarom de komende jaren erger.
Schone Luchtakkoord
Maar het ministerie van Infrastructuur en Milieu erkent wel degelijk dat de Europese grenswaarden onvoldoende zijn en daarom zijn er tal van extra maatregelen, zoals milieuzones, voerde landsadvocaat Edward Brans aan. Volgens hem is de lucht afgelopen decennia juist verbeterd. De meeste overschrijdingen van de fijnstofwaarden zijn in binnenstedelijke gebieden waar veel verkeer is of rond intensieve veehouderij. Daarom werkt de landelijke overheid samen met gemeenten om de knelpunten op te lossen, stelde Brans.
Wat de Staat zegt, is niet waar, zei Van den Biesen. “Veel maatregelen die zijn genomen, worden niet uitgevoerd. De Staat weet dat niet eens, maar wij wel. Bovendien werken lagere overheden en de Staat elkaar soms tegen”, zei hij. Brans ontkende dat, maar de Staat kan volgens hem niet altijd alles afdwingen. Hij wees bovendien op het Schone Luchtakkoord dat deze zomer wordt gepresenteerd.
Zowel Milieudefensie als de Staat haalde rapporten van het onderzoeksinstituut RIVM aan om het eigen gelijk aan te tonen. (ANP)