Het aantal fusies en overnames in de zorg is het afgelopen jaar weer gestegen. In 2017 ging het om negentig transacties, het hoogste aantal sinds de start van de jaarlijkse marktanalyse in 2008. De stijging komt vooral voort uit de toename van de aantallen transacties in de dienstverlening en de toelevering, een andere belangrijke trend is dat internationale partijen azen op de Nederlandse gezondheidszorg.
Dat blijkt uit de rapportage ‘Fusies en overnames in de gezondheidszorg: onderzoek 2018’ van Boer & Croon Corporate Finance (BCCF). BCCF volgt sinds 2008 de fusie- en overnametransacties in de zorg. Opvallend is dat de toename vooral plaatsvond in de dienstverlening en de toelevering. Het aantal transacties in de kern van de zorg is gehalveerd. Overnames in de farmaceutische industrie en de biotechsector vallen buiten de scoop van het onderzoek. In het eerste jaar lag het aantal transacties op 23, in 2016 was dat 81. Verwacht wordt dat de hoge transactie-activiteit zal aanhouden in 2018.
Met name het aantal fusies en overnames in de dienstverlening is explosief gegroeid, van 9 in 2016 naar 31 in 2017. Het gaat met name om transacties van software-aanbieders, diagnostiek en laboratoriumdiensten. Zo nam Unilabs uit Zwitserland het bedrijf Medlon over, een dienstverlener van medische diagnostiek. Parcom nam Viroclinics over, een diagnostiek en clinical trial dienstverlener. En Philips nam Vitalhealth software en Forcare software over.
Ook volgend jaar zullen de aantallen transacties bij de toeleveranciers en de dienstverleners hoog blijven. Het gaat om gefragmenteerde markten, met maar een paar grote spelers. BCCF verwacht vooral veel activiteit in de markten van outsourcings-, adviesdiensten en software.
Regelgeving
De toename in het aantal transacties in de dienstverlening en toelevering staat in schril contrast met de zogeheten kern van de zorg. Het aantal fusies en overnames van zorgaanbieders – ziekenhuizen, ggz-aanbieders, VVT – is in een jaar tijd meer dan gehalveerd: van 43 in 2016 naar 20 in 2017. Een van de voorbeelden is Holland Venture, dat een meerderheidsbelang nam in de Mauritskliniek.
De daling is te verklaren doordat die bedrijven erg afhankelijk zijn van regelgeving, zo stelt Dagmar Enklaar, partner en healthcare specialist bij BCCF, in het Financieele Dagblad. “Je ziet dat overnamepartijen over het algemeen wat terughoudender worden als er veel te doen is over wet- en regelgeving, zoals bij ons de afgelopen jaren.” Dat geldt bijvoorbeeld voor de uitbreiding van het verbod op winstuitkering in de zorg. Maar ook de houding van de politie speelt een rol. Zo werden er kamervragen gesteld naar aanleiding van de overname van de operatiekamers van het Admiraal De Ruyter Ziekenhuis door Siemens.
De totale waarde van de onderzochte transacties is met 2,2 miljard euro hetzelfde gebleven als in 2016. Maar de herkomst van het geld is veranderd. Was in 2016 nog een sterke daling te zien van het aantal deals door private equity. In 2017 is dat juist enorm toegenomen, met ongeveer een derde. In 2017 ging het om 26 transacties.
Naast de verhoogde activiteit van investeerders signaleert BCCF het recordaantal internationale overnames als belangrijkste trend in 2017. Bij ongeveer een op de drie transacties was de koper een buitenlandse partij, in 2016 was dat nog maar een op de acht.
