Beeld: janews094 / stock.adobe.com
VWS wil dat Mitz voor alle patiënten en zorgaanbieders in Nederland het register voor toestemmingen wordt. Het doel van Mitz is om alle verschillende manieren om de toestemmingskeuzes vast te leggen overbodig te maken. Daardoor moet de patiënt meer overzicht en regie krijgen. Tegelijkertijd moet het voor de zorgprofessional eenvoudiger worden om te zien welke gegevens wel of niet gedeeld morgen worden. Mitz regelt dat voor alle zorgsectoren.
‘Geen controle’
Maar volgens de privacy-organisaties maakt Mitz medische gegevens voor grote groepen zorgverleners toegankelijk, zonder dat de dossierhoudend arts kan controleren wie voor welke reden gegevens uit diens dossiers opvraagt. Daardoor wordt het medisch beroepsgeheim geschonden. “De werkwijze van Mitz lijkt in vele opzichten op het Elektronisch Patiëntendossier dat in 2011 unaniem werd verworpen door de Eerste Kamer. Omdat op de achtergrond van dezelfde technologie gebruik wordt gemaakt, zijn de bezwaren nog even geldig als toen de Senaat het systeem dertien jaar geleden wegstemde. Toch willen zowel het Ministerie van Volksgezondheid als partijen uit de zorgpolder Mitz tot de landelijke standaard maken.”
Brandbrief
Deze week krijgen huisartsen een brandbrief van Platform Burgerrechten en Stichting KDVP toegestuurd. De brief waarschuwt huisartsen ervoor dat onder deze werkwijze de zeggenschap van arts en patiënt wordt weggenomen en in handen komt van het systeem en haar roergangers. Patiënten die willen dat hun gegevens buiten Mitz blijven, wordt aangeraden hun huisarts een weigerbrief te sturen. Deze kan worden gedownload op de pagina www.stopmitz.nl.
Medisch beroepsgeheim
De organisaties, eerder betrokken bij de rechtszaak tegen SyRI en de rechtszaak van Vertrouwen in de GGZ, constateren dat het medisch beroepsgeheim meer dan ooit onder druk staat door de datahonger van overheden en bedrijven. Hierdoor worden keuzes gemaakt voor beleid en technologie die niet de patiënt en diens rechten dienen, maar waarin het medisch beroepsgeheim en de patiëntprivacy ondergeschikt wordt gemaakt aan politieke en commerciële doeleinden.
Gegevensuitwisseling
Platform Burgerrechten en Stichting KDVP vindt dat moet worden geïnvesteerd in systemen die gericht en zonder het beroepsgeheim aan te tasten, gegevens kunnen uitwisselen tussen zorgverleners. Deze zouden al geruime tijd beschikbaar, maar het Ministerie van Volksgezondheid, zorgverzekeraars en beroepskoepels geven deze alternatieven volgens de privacy-organisaties al jarenlang ten onrechte geen kans.
Reactie VZVZ
VZVZ, de beheerder van Mitz, wijst in reactie op de kritiek op het opt-in systeem voor de uitwisseling van medische gegevens. “Dit betekent dat zorgaanbieders alleen gegevens beschikbaar mogen stellen als een patiënt uitdrukkelijke toestemming heeft gegeven. Mitz is een systeem dat de opt-in-benadering volledig ondersteunt en voldoet aan alle geldende wetten en regels. De afspraken van de beroepsgroepen voor de uitwisseling van medische gegevens, zoals kwaliteits- en informatiestandaarden, beroepsrichtlijnen en autorisatieafspraken, blijven gewoon van toepassing.”
Regie en zeggenschap
Verder onderstreept VZVZ dat Mitz de burger niet alleen rechten geeft, maar ook daadwerkelijk regie en zeggenschap. “Zo kan elke burger met DigiD toestemmingskeuzes vastleggen voor de uitwisseling van medische gegevens tussen behandelaren. Mitz biedt ook maximale transparantie aan de burger. Deze kan precies volgen of een zorgaanbieder een toestemmingskeuze heeft geraadpleegd.”
In Nederland hebben wij bij de digitalisering van de zorg ooit gekozen voor niet goed op elkaar afgestemde, en als gevolg daarvan complexe, oplossingen. Daardoor lopen we achter bij heel wat andere landen. Om deze barrières te overwinnen is het nodig om extra oplossingen zoals Mtiz te realiseren. Die voldoen aan de eisen van privacy en beroepsgeheim en zijn er vooral om ervoor te zorgen dat patiënten, met name met chronische aandoeningen die bij meerdere zorgaanbieders worden behandeld, de zorg krijgen die nodig is. En dat zorgverleners kunnen werken op basis van de infirmatie die ze nodig hebben.
Patiënten hebben recht op adequate zorg. Dat wordt door allerlei regels erg moeilijk gemaakt. Oplossingen zoals Mitz helpen patiënten en zorgverleners daarbij.
Kortom, de basis van de privacy regels in Nederland is zo dat je als burger besluit aan wie je wel of geen toestemming geeft om gegevens te verstrekken. Niemand dwingt je. En als je het als patiënt juist nodig hebt is het goed dat jij en je zorgverleners worden geholpen met dit soort oplossingen. Maximale kwaliteit van zorg, die voldoet aan de regels van privacy en beroepsgeheim, met minimale administratieve barrières.