Gemeenten slagen er vooralsnog niet in om een integrale wijkaanpak te formuleren om ouderen te ondersteunen in hun eigen buurt. Dat stelt Hanna van Dijk in haar proefschrift ‘Neighbourhoods for ageing in place’.
Volgens Van Dijk zijn buurten momenteel onvoldoende toegerust. De noodzakelijke randvoorwaarden op het niveau van beleid, organisaties en buurten ontbreken nog, waardoor partners binnen zorg en welzijn, zoals gemeenten, zorg- en welzijnsorganisaties, verzekeraars, maar ook vrijwilligers en buurtbewoners, gefocust zijn op hun eigen belang en bestaansrecht.
In de praktijk betekent het dat professionals vaak gedwongen worden om integrale zorg en ondersteuning te leveren. Van Dijk vindt dat professionals beter dienen te worden ondersteund in hun nieuwe taken; niet alleen op materieel gebied, maar ook in de cultuur van organisaties én de bredere samenleving.
Informele netwerken
Van Dijk ging na welke buurtkenmerken ouderen in staat stellen zo lang mogelijk thuis te wonen. Zij laat zien dat de ervaren veiligheid in de buurt en de sociale relaties tussen buurtbewoners veel invloed hebben op het welzijn van ouderen en dat oudere buurtbewoners elkaar verschillende vormen van praktische, emotionele en sociale steun bieden. Naast het doen van boodschappen of het geven van een lift naar de dokter, houden buurtbewoners ook een oogje in het zeil en signaleren zij problemen bij elkaar. Burenhulp op grote schaal ontstaat echter niet vanzelf, zo stelt van Dijk. Er zijn structuren nodig die informele netwerken in de wijk faciliteren en ondersteunen.
Van Dijk evalueerde in de verband de integrale wijkaanpak in Rotterdam, ‘Even Buurten’ – onderdeel van het Nationaal Programma Ouderenzorg (www.beteroud.nl). Structuren zoals Even Buurten zijn nodig om de huidige beleidsambities over burenhulp en samenwerking tussen het formele en informele netwerk te ondersteunen, aldus Van Dijk. ‘Meer zorgen voor elkaar’ betekent niet zozeer terugtrekkende formele instituties; het gaat over verschuivende rollen tussen en binnen formele en informele netwerken.
