Ook de rechter heeft het nu bevestigd: iedereen die in Nederland woont is verplicht een ziektekostenverzekering af te sluiten. Dus ook mensen met principiële bezwaren tegen de Zvw. De enige uitzondering blijven gemoedsbezwaarden. Dit zijn mensen die vanwege hun levensovertuiging geen verzekering afsluiten.
Volgens persrechter Kees Bangma van de Centrale Raad van Beroep is het voor het eerst dat de rechter zich over principiële bezwaren tegen de verzekeringsplicht in de Zvw uitsprak. Dat deed de rechter in een zaak die was aangespannen door achttien personen die weigerden een zorgverzekering af te sluiten. In geval mensen weigeren een zorgverzekering af te sluiten, dan mag Zorginstituut Nederland een boete opleggen, zo oordeelde de rechter. De hoogte van die boete bedraagt op dit moment 343,75 euro.
In een andere zaak oordeelde de rechter vandaag dat de boete in uitzonderlijke gevallen omlaag gebracht mag worden naar 150 euro. Dit omdat de boete in verhouding moet staan tot tot de draagkracht van het individu die hem opgelegd krijgt, aldus Bangma. Hij verwacht overigens dat dit jaarlijks slechts om enkele gevallen gaat.
Onverzekerden
In Nederland waren in 2013 bijna 29.000 onverzekerden. Het is onduidelijk in hoeverre zij principiële bezwaren hadden tegen de verzekering. Daarnaast telt Nederland ongeveer 12.000 gemoedsbezwaarden. Volgens de Sociale Verzekeringsbank (SVB), waar deze mensen een ontheffing voor de premieplicht moeten aanvragen, is dit een stabiele groep. Veelal gaat het om mensen die vanwege hun levensovertuiging geen verzekering afsluiten.
De SVB toetst hier overigens niet op. Het enige criterium waarop gemoedsbezwaarden moeten voldoen om voor de ontheffing in aanmerking te komen, is dat ze geen enkele verzekering mogen hebben. Dus ook niet voor eigendommen.
Solidariteit
Dat deze mensen geen zorgverzekering afsluiten, wil overigens niet zeggen dat ze zich aan het zorgstelsel onttrekken. Gemoedsbezwaarden worden voor de inkomstenbelasting extra aangeslagen, met het bedrag van de nominale premie. Dit om de solidariteit te behouden, aldus SVB. Volgens Zorgverzekeraars Nederland kunnen gemoedsbezwaarden in geval van zorgkosten, beroep doen op een speciaal fonds. (Daan Marselis)
