Ärzte Zeitung / 070a09 / 14.04.2015 Connection business human resource concept as an infographic drawing of a group of generic business people - Symbol für Netzwerk Autoflotte 04/2015, 20 Jahre Af, Fuhrparkleiterbündnisse, S. 62 Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
Het is al langer bekend dat bepaalde regio’s een tekort aan huisartsen hebben of dat in de nabije toekomst verwachten. In 2018 bleek uit onderzoek in opdracht van VWS dat er grote verschillen waren tussen de regio’s. In een aantal regio’s kregen huisartsen het werk al niet gedaan en hadden praktijken grote moeite om opvolgers te vinden.
VWS en de LHV hebben toen een plan van aanpak opgesteld. Er zouden meer huisartsen worden opgeleid en in de opleiding zou meer aandacht komen voor ondernemerschap en praktijkhouderschap.
Huisartsenkringen en zorgverzekeraars zijn in alle regio’s bezig met de aanpak van personeelstekorten. Toch komen er uit meerdere regio’s signalen dat er meer nodig is. Daarom hebben VWS en de LHV adviesbureau Rebel ingeschakeld om de regio’s met de grootste knelpunten de komende anderhalf tot twee jaar te ondersteunen in hun aanpak. Dat moeten er zo’n acht tot tien worden, waarvan de eerste vier nu geselecteerd zijn, zo is te lezen in een tussenrapportage van Rebel.
Met pensioen zonder opvolger
Noord-Holland Noord, Zeeland, Friesland en Twente zijn uitgekozen op basis van het onderzoek uit 2018 en vervolgonderzoek van Rebel zelf. In Noord-Holland Noord was er in 2018 nog geen sprake van een acuut probleem. De prognose voor 2023 is echter minder rooskleurig. Het is de enige regio die een tekort verwacht van zowel huisartsen als doktersassistenten.
Zeeland had in 2018 al een tekort en voor 2023 lijkt er geen licht aan het van de tunnel te zijn. De prognose 2023 laat daarbij de meest gespannen score zien van alle regio’s, stelt Rebel. “Huisartsen ervaren de balans in de arbeidsmarkt als bovengemiddeld gespannen en zien met name in de nabije toekomst grote problemen ontstaan. Een zeer groot deel van de huisartsen verwacht een tekort aan huisartsen. Daarbij wordt onder meer benoemd dat binnen nu en acht jaar de helft van alle huisartsen met pensioen gaat.”
In Twente gaan huisartsen met pensioen zonder dat dat de praktijk wordt overgenomen. Startende huisartsen hebben een voorkeur voor een praktijk in de dorpen en kleine steden, waardoor de grootste tekorten in de steden worden verwacht.
In Friesland was er in 2018 objectief gemeten een tekort en zou dat voor 2023 alleen maar nijpender worden. Toch is de ervaring van betrokken huisartsenpraktijken juist relatief ontspannen. “Een mogelijke verklaring is dat men in de regio gezamenlijk al relatief veel acties onderneemt. De sleutelfiguren geven aan de regio goed is georganiseerd en er breed draagvlak voor een aanpak bestaat. In een vroeg stadium hebben de betrokken partijen al een gezamenlijk plan opgesteld. De gedeelde ervaring is dat de uitvoering niet snel genoeg gaat en/of van nieuwe energie kan worden voorzien”, concludeert Rebel.
Plan van aanpak
Behalve verschillen in de mate van spanning op de arbeidsmarkt, zijn er dus ook grote verschillen in hoe ver de regio’s een plan van aanpak hebben. Waar in Friesland een gevoel heerst dat er een gezamenlijke aanpak is, zijn er In Noord-Holland Noord veel losse plannen en ideeën in ontwikkeling. Het blijkt lastig om deze gezamenlijk in de regio tot uitvoering te brengen. In Zeeland ligt al een regionaal plan van aanpak. De uitdaging is om deze gedragen en gezamenlijk op te pakken en om te zetten in actie, stelt Rebel. In Twente zijn er al verschillende acties voor de korte en lange termijn uitgezet en er wordt een grote mate van samenwerkingsbereidheid ervaren. De ondersteuningsbehoefte zit daarbij met name in het tot uitvoering brengen van de acties, aldus Rebel.
Het adviesbureau gaat de regio’s ieder voorzien van een programma op maat. In het eerste kwartaal van 2021 wordt de keuze gemaakt voor de volgende regio’s om te ondersteunen. Uiterlijk 1 april 2022 komt Rebel met een eindrapport met de lessen en ervaringen inclusief aanbevelingen op het gebied van een stand van zaken in de regio’s, waaruit blijkt wat er eventueel nog nodig is voor de langere termijn.