Rem op dure medicijnen levert grote besparing én gezondheidswinst op

© bilderstoeckchen / stock.adobe.com

Technologische ontwikkelingen leiden ertoe dat er steeds meer dure ziekenhuisgeneesmiddelen komen. Het gaat vaak om levensreddende middelen, maar ze drijven wel de kosten van ziekenhuizen op. Die houden dan minder ruimte over voor andere zorg. “De stijgende kosten voor dure geneesmiddelen zetten de budgetten van ziekenhuizen steeds verder onder druk. Zo is het aandeel van dure geneesmiddelen in de uitgaven van medisch-specialistische zorg met 900 miljoen euro gestegen, van 8 procent in 2016 naar 9,9 procent in 2022”, stelt het Zorginstituut vast.

Om dure medicijnen op een gecontroleerde manier toe te laten in het basispakket heeft de minister van VWS in 2015 de sluis voor dure geneesmiddelen in het leven geroepen. Nadat een middel in de sluis is geplaatst, adviseert het Zorginstituut de minister van VWS voor welke patiëntengroepen het geneesmiddel werkt en wat een maatschappelijk aanvaardbare prijs is. De minister onderhandelt met de fabrikant over de prijs van het geneesmiddel en besluit uiteindelijk over opname van het middel in het basispakket. Er klinkt ook bezwaar tegen dit systeem. Het beperkt de toegang voor patiënten tot deze nieuwe middelen.

1 miljard euro bespaard

Uit het onderzoek van Equalis blijkt nu dat de positieve effecten van de sluis zwaarder wegen dan de negatieve. “De sluis zorgt er namelijk voor dat geneesmiddelen alleen vergoed worden voor patiënten bij wie ze écht werken”, laat het Zorginstituut weten. “Onnodig gebruik van dure medicijnen wordt daarmee voorkomen. Daarnaast worden door onderhandelingen de middelen vergoed tegen een lagere prijs. Op die manier voorkomt de sluis meer dan 1 miljard euro aan uitgaven voor ziekenhuisgeneesmiddelen in de 5 jaar na een pakketbesluit. Dit bedrag blijft dus beschikbaar in het budget voor andere zorg in het ziekenhuis. En dat is weer goed voor de gezondheid van andere patiënten.”

Hartverscheurend voor patiënten

“Nieuwe en effectieve geneesmiddelen wil je zo snel mogelijk beschikbaar maken voor patiënten”, zegt Sjaak Wijma, bestuurder van het Zorginstituut. “Maar dat kan alleen tegen een eerlijke prijs. (..)  “Wij realiseren ons dat het voor individuele patiënten hartverscheurend is dat ze langer moeten wachten op nieuwe geneesmiddelen. Daarom blijven wij fabrikanten van geneesmiddelen oproepen om hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen en redelijke prijzen te vragen. In dat geval zou de sluisprocedure niet nodig zijn.”