492107546
De winst in de zorg is in vier jaar meer dan gehalveerd van 2,2 procent over 2012 naar nog geen 1 procent over 2016. Daarmee komen investeringen en lopende financiële verplichtingen in het gedrang. Verpleeghuizen, thuiszorgorganisaties en private zorgaanbieders draaien zelfs met verlies.
Eén en ander blijkt uit de Barometer Nederlandse Gezondheidszorg 2017 en de bijbehorende financiële stresstest van EY. Dit jaarlijkse benchmarkonderzoek is gebaseerd op gegevens uit 1.170 jaarrekeningen van zorginstellingen die tot en met juli 2017 zijn gedeponeerd.
“Bij dergelijke lage resultaten worden de financiële afspraken met banken vaak doorbroken wat kan leiden tot hogere rente, extra streng toezicht en op termijn mogelijk faillissement”, zegt Rob Leensen, partner en accountant bij EY. “Het risico bestaat dat zorgaanbieders als reactie hierop gaan bezuinigen en niet meer investeren in innovatie.”
Daarmee zou de sector het paard achter de wagen spannen, stelt Leensen. “De technologische vooruitgang vraagt op dit moment juist om grote investeringen. Lage winsten zijn een rem op deze investeringen en zorgen dan ook voor een zeer zorgelijke en onwenselijke situatie. Een operatierobot is een stevige investering, maar leidt op termijn tot efficiëntere en betere zorg. Zorgaanbieders die dit soort aankopen niet meer kunnen doen, komen in een negatieve spiraal terecht.”
Opleidingsziekenhuizen in het nauw
Volgens Leensen zijn de dalende winstcijfers te verklaren door de lagere tarieven afgedwongen door de verzekeraars en gemeenten en de snel stijgende kosten van met name dure geneesmiddelen. Naast organisaties in de VVT-sector laten met name opleidingsziekenhuizen een opvallende verslechtering zien van de financiële situatie. De winstcijfers kelderden in 2016 met maar liefst 40 procent. In drie jaar tijd daalden de winstcijfers van bijna 3 procent naar 1 procent. “Opleidingsziekenhuizen zijn de kraamkamer voor innovatie in de zorg en de lage winstcijfers voor deze groep zijn dan ook extra schadelijk”, zegt Rob Leensen.
Structurele verbetering
De stresstest, een score op de normen die banken hanteren bij financiering, geeft aan dat over de hele breedte de financiële performance verslechtert. Dit is een al langer lopend proces, waarvan het einde volgens EY nog niet in zicht is. “Het is nu 5 voor 12 voor de zorg”, aldus Leensen. “De sector moet inzetten op structurele verbetering van de winst door specialisatie in de zorg die ze bieden, verdere samenwerking, efficiëntere inzet van beschikbare capaciteiten en brede inzet van e-Health en m-Health oplossingen.”