Het toeslagensysteem van de Belastingdienst moet eenvoudiger. Een oplossing voor de korte termijn is het direct overmaken van toeslagen naar de organisaties waar de toeslag voor bedoeld is, zoals de zorgtoeslag naar de zorgverzekeraar. Dat adviseert de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) in het maandag gepubliceerde rapport ‘Eenvoud loont. Oplossingen om schulden te voorkomen’.
Het huidige beleid rondom overheidstoeslagen is voor een groeiende groep Nederlanders te ingewikkeld geworden, stelt de RVS. Zij lopen een verhoogd risico om in de schulden te raken. De raad denkt dat veel schulden te voorkomen zijn door regels eenvoudiger te maken en roept overheden en organisaties op daar werk van te maken.
De RVS wijst met name op de noodzaak om het toeslagensysteem te vereenvoudigen. “Mensen met inkomensondersteuning hebben gemiddeld te maken met dertien verschillende regelingen,” zegt Pauline Meurs, voorzitter van de RVS. “Veel mensen raken verstrikt in dit web van regelingen die bovendien allemaal een andere kant op wijzen.”
Zorgtoeslag
De raad realiseert zich dat een structurele wijziging van het toeslagenbeleid tijd kost. Maar ook voor de korte termijn ziet de RVS mogelijkheden om het systeem te vereenvoudigen, zoals het direct overmaken van de toeslagen aan de organisaties waar de toeslag voor bedoeld is. Meurs: “Zo zou de huurtoeslag meteen naar de wooncorporatie en de zorgtoeslag direct naar de zorgverzekeraar moeten worden overgemaakt.” De RVS vindt verder dat bij complexe problematiek altijd individuele oplossingen mogelijk moeten zijn, zo nodig buiten de bestaande regels om. “Denk daarbij aan coulanceregelingen.”
Ook moeten mensen eenvoudiger en sneller toegang krijgen tot financiële hulp en advies, stelt de raad. Gemeenten hebben al de mogelijkheid om laagdrempelige hulp aan te bieden, maar daar wordt nog te weinig gebruik van gemaakt. Ook pleit de RVS voor versterking van de verantwoordelijkheid van overheid, bedrijven en organisaties om te voorkomen dat mensen schulden krijgen. “Denk daarbij aan begrijpelijke communicatie en alertheid op laaggeletterdheid. Of aan het tijdig bieden van hulp of een regeling bij een achterstand in betaling”, aldus de raad.
Incassobureau
De RVS ziet ook de voordelen van een landelijk incassobureau, naar Zweeds voorbeeld. “Het biedt betere bescherming aan mensen met een schuld. Bovendien zijn schuldproblemen eerder zichtbaar, omdat problematische schulden op één plek terechtkomen”, aldus Meurs.
