Het advies ‘Leven met het einde in zicht’ wordt op 9 maart aangeboden aan VWS directeur-generaal Langdurige Zorg Ernst van Koesveld. Het is het laatste deel van een tweeluik over beter samenleven en zorgen met de onontkoombare dood in het vooruitzicht. Het eerste advies en de podcast, ‘Stervelingen – Beter samenleven met de dood’ ging in op de manier waarop de samenleving met de naderende dood omgaat. Dit laatste advies richt zich op wat dit vraagt van de zorgsector.
Geprofessionaliseerd
“We zien dat de palliatieve zorg de afgelopen jaren sterk is geprofessionaliseerd”, zegt Ageeth Ouwehand, RVS-lid en bestuurder van zorgaanbieder ’s Heeren Loo op Zorgvisie.nl. ‘Er is veel ontwikkeld aan kennis en kunde en er komt een steeds breder idee van palliatieve zorg, waarbij ook de sociale en existentiële vragen aan bod komen, naast de curatieve zorg, zoals pijnbestrijding. Bovendien is er in de bekostiging ruimte gemaakt. Dat is al een behoorlijke winst.’
Nieuwe rolverdeling
Het kan volgens de RVS in de toepassing nog beter. “We zouden willen dat deze zorg in een eerder stadium wordt geboden”, zegt Ouwehand. De focus op medische behandeling en de plek van palliatieve zorg in het stelsel verhinderen dat nu. De RVS adviseert daarom een nieuwe rolverdeling in de palliatieve zorg, waarbij ervaringsdeskundigen, vrijwilligers, het eigen netwerk van patiënten en niet-medische professionals zoals sociaal werkers of geestelijk verzorgers vroegtijdig betrokken worden.
Financiering
Dit vraagt om een aantal randvoorwaarden. Zo moet informatievoorziening over het aanbod van niet-medische ondersteuning tot standaard worden gemaakt, al vroeg in een ziekteproces. Verder moet er een betere, digitale informatie-uitwisseling tussen zorgaanbieders komen. De samenwerking tussen eerste- en tweedelijnszorg moet structureel gefinancierd worden. Aanbieders vanuit het bestaande palliatieve zorgaanbod moeten zelf actiever de verbinding gaan leggen met andere delen van de zorg.
Het scheppen van deze randvoorwaarden vraagt iets van de overheid. Die zou bijvoorbeeld de samenwerking als voorwaarde kunnen verbinden aan de subsidies voor zorginstellingen. “We zien dat de minister hier de aandacht voor heeft, maar we vragen om hier werk van te maken”, aldus RVS-lid Ageeth Ouwehand.
