Minister Schippers van VWS wil het toezicht op fusies in de zorg verscherpen. Om samenklontering van zorgaanbieders tegen te gaan wil de minister het sectorspecifieke markttoezicht, waaronder de zorgspecifieke fusietoets, overdragen van de NZa aan de ACM.
Dit is één van de alternatieve maatregelen die het kabinet heeft geformuleerd nu de plannen voor beperking van de vrije artsenkeuze van de baan zijn. In haar toelichting op de alternatieve maatregelen schrijft Schippers dat er meer evenwicht in de zorgsector moet komen. Volgens Schippers blijkt uit een evaluatie van de Zorgverzekeringswet dat de tweedelijns instelling, als ziekenhuizen en ggz-aanbieders een veel sterkere positie hebben dan de zorgverzekeraar. Hierdoor het risico bestaat dat kwaliteit van zorg en doelmatigheid achter blijven. “Dat heeft alles te maken met de omvang van deze instellingen en de alternatieven in de omgeving”, aldus Schippers. “Om te voorkomen dat deze verhouding nog schever komt te liggen, met alle gevolgen voor kwaliteit en doelmatigheid van dien, versterkt het kabinet het markttoezicht.”
In concreto betekent dit dat het sectorspecifieke markttoezicht, waaronder de zorgfusietoets en het instrument van de Aanmerkelijke marktmacht (AMM), overgaat van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) naar de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Deze bundeling van kennis zal worden versterkt door het aantrekken van nieuwe mensen met kennis van de gezondheidszorg. Schippers krijgt als minister van VWS ruimere bevoegdheden om in te grijpen.
Waar tweedelijnsaanbieders kritischer zullen worden gevolgd, moeten individuele beroepsbeoefenaren juist meer ruimte krijgen om een gezamenlijk standpunt in te nemen tegenover de zorgverzekeraars. Eventuele conflicten over contractering kunnen aanbieders en verzekeraars te binnenkort voorleggen aan een onafhankelijk geschillencommissie.
Macrobeheersing
Schippers wil bovendien het macrobeheersingsinstrument (mbi) aanscherpen. Met dit instrument kan de minister kostenoverschrijdingen terughalen bij de ziekenhuizen. Daarbij worden echter alle aanbieders in gelijke mate aangeslagen, ongeacht of ze zich als individuele instelling aan de contractafspraken hebben gehouden. Dit kan tot scheve situaties leiden, bijvoorbeeld wanneer aanbieders juist zonder contract veel volume gaan draaien, aangezien de sector als geheel voor de overschrijding opdraait. Schippers gaart daarom het mbi gerichter inzetten op niet-gecontracteerde zorg.
De overige maatregelen van alternatieve zorgplan kwamen donderdagavond reeds naar buiten. Zo wil Schippers onder meer de mogelijkheid voor verzekeraars verruimen om hun verzekerden korting op het eigen risico te geven wanneer deze naar gecontracteerde zorgaanbieders gaan. Ook komen er scherpere kwaliteitseisen en krijgen verzekerden meer invloed op het beleid van hun verzekeraar.
