Een GZ-psycholoog is voor drie maanden geschorst omdat hij honderden apps uitwisselde met een patiënt. Hierin speelden zij rollenspellen waarbij hij haar onder meer schopte en sloeg.
Dit meldt het Tuchtcollege. De patiënt was op 14-jarige leeftijd in beeld gekomen bij Jeugdzorg vanwege ruzies thuis en automutilatie. Op 20-jarige leeftijd kwam zij in 2013 in behandeling bij een GZ-psycholoog. Hij concludeerde dat er sprake was van “forse persoonlijkheidspathologie in de zin van met name een ‘low level’ borderline persoonlijkheidsstructuur en dito persoonlijkheidsstoornis, masochisme, eetproblematiek, middelenmisbruik, nagebootste stoornis en een dissociatieve identiteitsstoornis, alsmede kenmerken van PTSS.” Bij de eerste sessie gaf de psycholoog aan dat patiënte hem te allen tijde kon berichten als er wat was, bij voorkeur via WhatsApp.
Slaappillen van de huisarts
Zijn patiënt nam in april 2013 voor de derde keer (slaap)pillen van haar vader in een poging tot suïcide. Na de crisisopname die volgde liet zij haar psycholoog weten dat zij pillen van haar vader gebruikte en vreesde voor ontdekking. De psycholoog heeft daarop de huisarts gevraagd een recept voor patiënte uit te schrijven, zodat zij de voorraad weer kon aanvullen. Anders dan beloofd, hield patiënte deze pillen voor zichzelf.
WhatsApp gesprekken ontdekt
Vlak voor een geplande opname in de GGZ-instelling stuurde de psycholoog om 01.33 uur in de nacht een sms naar de moeder van zijn patiënt en belde hij haar kort daarna op omdat hij uit WhatsApp-contact met de patiënt had opgemaakt dat zij slaaptabletten, paracetamol, drank en drugs had genomen en hij zich zorgen maakte over haar welzijn. De ouders hebben hun dochter wakker gemaakt, zij bleek aanspreekbaar en in overleg met de crisisdienst kon zij thuis blijven. De vader heeft daarop de WhatsApp-conversatie met de psycholoog op de telefoon van patiënt gezien en deze gekopieerd naar zijn pc.
Rollenspellen
Uit de 180 pagina’s tellende printjes van de WhatsApp-berichten blijkt dat veelvuldig appcontact was tussen psycholoog en patiënte, soms meer dan honderd per dag. Het contact begon vaak ’s ochtends vroeg en ging regelmatig tot diep in de nacht door. In de gesprekken noemde de patiënt haar behandelaar regelmatig ‘papa’ en deden ze –op verzoek van de patiënt- een fantasiespel waarin hij haar ontvoert, vastbindt, opsluit, slaat en schopt, in haar broek laat plassen en uitscheldt voor “vies stinkvarken”. Daarnaast spreekt hij over een collega “die nooit psychiater had mogen worden, zelf borderliner is en gestoorder dan patiënte”. Een aantal keer heeft de psycholoog gevraagd om tekst te wissen.
Verdediging psycholoog
De psycholoog betwist dat hij onjuist heeft gehandeld bij de begeleiding van de patiënt. Hij onderbouwt dit met een bericht van haar waarin zij aangeeft ontzettend geholpen te zijn door hun gesprekken. Zo voert hij aan dat hij het isolement van zijn patiënt heeft doorbroken, haar heeft geaccepteerd zoals zij is en haar in crisis heeft bijgestaan. Verder betoogt hij een actieve bijdrage te hebben gegeven om binnen haar persoonlijkheid, maar ook daarbuiten verbindingen te doen ontstaan waardoor de patiënt in haar kracht is gekomen.
Oordeeltuchtcollege
Het college vindt dat de psycholoog is meegegaan in een grenzeloze vorm van contact via WhatsApp, die absoluut niet past bij de therapie die de patiënt met haar problematiek nodig had en waarvoor bewijs van effectiviteit ontbreekt. Dit klemt temeer omdat het een voor de psycholoog nieuwe vorm van contact was, zoals hij zelf aangaf een experiment. Hij had moeten signaleren dat hij zich ‘vertilde’ aan deze patiënt en had daarbij hulp in de vorm van intervisie of anderszins moeten inroepen; overleg met de huisarts zoals verweerder betoogt te hebben gedaan was in dit verband ontoereikend. De ‘spelletjes’ met zijn patiënt, waarvoor geen enkele therapeutische rechtvaardiging bestond, waren potentieel schadelijk voor haar en werkten rolverwarring en -onduidelijkheid in de hand. Ook het via de huisarts laten voorschrijven van medicatie om de bij vader weggenomen pillen aan te vullen acht het college een voorbeeld van te weinig professionele distantie.
Schorsing
Het college acht het zeer ernstig verwijtbaar om een therapeutische werkwijze min of meer experimenteel toe te passen op een ernstig getraumatiseerde patiënt. Dat de patiënt aangeeft tevreden te zijn over de behandeling doet daar niet aan af. Daarom wordt de psycholoog de maatregel van schorsing om het beroep van gz-psycholoog/psychotherapeut uit te oefenen voor de duur van drie maanden.
