In december sloot een aantal oppositiepartijen een akkoord over de bezuinigingen op het onderwijs. Om de geplande bezuinigingen te verzachten, werd er zo’n 315 miljoen euro beknibbeld op de VWS-begroting. De beoogde bezuiniging op opleidingen voor medisch specialistische zorg van 165 miljoen euro draaide VWS-minister Agema terug door onbenutte gelden uit de wijkverpleging in te zetten. Tijdens het debat stonden daarom de voorgenomen bezuinigingen op de wijkverpleging, de pandemische paraatheid en preventie centraal.
Niet schuiven, maar aanpakken
D66-senator Carla Moonen uitte tijdens het debat grote zorgen over de begroting. Met de bezuiniging op preventie, pandemische paraatheid en de wijkverpleging snijdt het kabinet in de zorg, in plaats van dat het de zorg toekomstbestendig maakt aldus de senator. “Het kabinet kiest voor kortetermijnwinst.”
SP-senator Lies van Aelst noemt bezuinigen op preventie ‘het stomste wat je kunt doen’. Over de pandemische paraatheid vroeg ze welke lessen er uit de coronacrisis zijn getrokken. Van Aelst beziet verpleegkundigen als de sluitpost van de begroting. Volt-senator Gaby Perin-Gopie noemt de bezuiniging op de onderbesteding in de wijkverpleging ‘boekhouden over de rug van zorgprofessionals’. Het is volgens haar een pijnlijk symptoom van een systeem dat gericht is op het schuiven met geld in plaats van het aanpakken van structurele knelpunten in de zorg.
Volgende pandemie dodelijker
De vraag is niet of, maar wanneer er een volgende pandemie komt, aldus CDA-senator Janny Bakker-Klein. Ze noemt de 300 miljoen euro op een miljardenbegroting een schijntje. Net als de andere woordvoerders maakt ook PvdD-senator Niko Koffeman zich zorgen over de bezuinigingen op de pandemische paraatheid. “Naar verwachting is die nieuwe pandemie nog veel dodelijker.” Hij waarschuwt dat de bezuiniging grote gevolgen heeft voor de opgedane kennis tijdens de coronapandemie. “Expertise gaat verloren. Volksgezondheid zou leidend moeten zijn.” Ook Koffeman noemt het onbegrijpelijk dat het kabinet voor korte termijnbeleid kiest in plaats van de lange termijn via preventie.
VVD-senator Marian Kaljouw is van mening dat Nederland onvoldoende voorbereid is op een volgende pandemie. Er zou meer geïnvesteerd moeten worden in pandemische paraatheid, aldus Kaljouw. Voor de wijkverpleging pleit zij niet voor minder, maar meer investeringen.
Reactie Agema
VWS-minister Fleur Agema meldt de Senaat blij te zijn met de alternatieve invulling voor de bezuiniging op medisch specialistische zorg. Volgens haar betreft de bezuiniging op de wijkverpleging geen daadwerkelijke bezuiniging, omdat het geld is dat tot onderbenutting kan worden gerekend.
Op de pandemische paraatheid reageert de minister dat het haar opdracht is om die weg te bezuinigingen. Dat vindt ze zelf ‘erg jammer’. Agema stelt dat ze kort na haar aantreden een briefing kreeg over de weerbaarheid en naar aanleiding daarvan heeft voorgesteld om delen van het beleid voor de pandemische paraatheid door te laten gaan.
Moties
Tijdens het debat zijn acht moties ingediend, waaronder een motie van Koffeman om de bezuinigingen op de pandemische paraatheid te voorkomen. Over de wetsvoorstellen en moties wordt dinsdag 8 april gestemd.