In de zorg gaat ruim 100 miljard euro om. Wie beslist over de besteding van deze gelden? Kijken we naar het formele criterium ‘macht’, dan hebben de minister, staatssecretaris en ambtelijke top van VWS het wellicht voor het zeggen. Maar wie oefenen er op de achtergrond invloed uit op het beleid in de gezondheidszorg? Welke personen hebben status en invloed en daarmee informele zeggenschap? De Skipr99 is een ranglijst van deze invloedrijke veldspelers.
Bertine Lahuis
De lijst wordt komend jaar voor de tweede keer op rij aangevoerd door Bertine Lahuis, voorzitter van de raad van bestuur van het Radboudumc, vicevoorzitter van de NFU en vorig jaar de eerste winnaar van de Jeroen Meijerink Award voor duurzaamheid.
Diversiteit
Er staan dit jaar 43 vrouwen in de lijst. Dat is er één minder dan vorig jaar. Met minder dan de helft vrouwen is de lijst nog altijd geen afspiegeling van de samenleving en zeker niet van de zorgsector, waar op sommige plekken 80 procent vrouw is.
Aan culturele, etnische en andere vormen van diversiteit en inclusie heeft de lijst dit jaar niets gewonnen. Ook hiermee is de lijst bij lange na geen afspiegeling van de samenleving, waar inmiddels bijna een derde van de Nederlanders een migratieachtergrond heeft.
David Jongen
De top tien, die als altijd gedomineerd wordt door bestuurders van umc’s en zorgverzekeraars, kent dit jaar een opvallende nummer 4. David Jongen, bestuursvoorzitter van de Limburgse ziekenhuisorganisatie Zuyderland, had in de zomer van 2024 de eer om de nieuwe minister van VWS, Fleur Agema, te ontvangen. De minister toog naar Limburg voor een laatste poging om de acute zorg in Heerlen te houden. Jongen had de lastige taak om duidelijk te maken dat personeelskrapte de organisatie dwong om de acute zorg voor een deel te concentreren op één locatie en deed dat op zeer diplomatieke wijze.
Michelle van Tongerloo
Hekkensluiter is dit jaar Michelle van Tongerloo. Van Tongerloo is huisarts en straatarts in Rotterdam. Als huisarts werkt ze in IJsselmonde, een wijk in Rotterdam-Zuid vol armoedeproblematiek. Daarnaast is zij zelfstandig straatarts bij de Pauluskerk waar ze de kwetsbaarste mensen – vaak dakloos, verslaafd of ongedocumenteerd – zorg biedt.
Wat ze meemaakt tijdens haar consulten schrijft ze op de achterkant van recepten blaadjes om later uit te werken tot stukken voor onder meer De Correspondent. Zo koppelt ze grote maatschappelijke vraagstukken aan de rauwe realiteit van haar spreekkamer.
Van Tongerloo is een doener in een bestuurlijk landschap dat soms veel weg heeft van een overlegcircuit. Waar veel van dit overleg gaat over spreiding en concentratie van planbare zorg, houdt Van Tongerloo zich dagelijks bezig met de acute noden van de meest kwetsbare en minst bedeelde mensen in de samenleving.
Interimmers
Afwezig in deze lijst, maar zeker niet zonder invloed, is een groep door de wol geverfde bestuurders, die ad interim in de zorg werkt. Ze worden vaak aangesteld door zorgorganisaties die een specifieke transformatieopgave hebben. Zo ging Jaap van den Heuvel aan de slag bij de Sint Maartenskliniek om de financiële positie van de organisatie te verbeteren. Het Maasstad ziekenhuis stelde met Jan Harm Zwaveling en Luc Demoulin zelfs twee interimmers aan naast bestuurder Sander Dekker. De organisatie maakte afgelopen jaar afspraken met zorgverzekeraars over een nieuwe bekostiging van de zorg, waarbij niet langer per behandeling wordt betaald, maar met een vorm van ‘lump sum’ bekostiging.
De Skipr99 2025 is mede mogelijk gemaakt door Intrakoop, inkoopcoöperatie voor de zorg. Speciale dank gaat uit naar de leden van het klankbordpanel: Cathy van Beek, o.a voorzitter van Klimaattafel Gezondheid Rotterdam en oud-bestuur Radboudumc, Pierre de Winter, hoofdredacteur-uitgever van Skipr en Zorgvisie en Simon Broersma, director BSL Media.
