De SP verhoogt de uitgaven voor de zorg met 11 miljard euro. De partij schaft onder meer het eigen risico af en breidt het verzekerde pakket uit en is daarmee ‘kampioen’ zorguitgaven onder de partijen. Dat blijkt de doorrekeningen van de SP-plannen door het Centraal Planbureau.
Door het SP-programma stijgen de overheidsuitgaven met 15,7 miljard. De SP trekt ook 1,2 miljard uit voor onderwijs en 1,3 miljard voor veiligheid. Defensie gaat er wel een miljard op achteruit. De economie groeit volgens de berekeningen met 1,9 procent. De werkloosheid daalt van 5,5 naar 3,7 procent, maar op de langere termijn is het SP-pakket minder goed voor de structurele werkgelegenheid.
De allerrijksten gaan er met de SP op achteruit, terwijl de koopkracht van de minst gefortuneerden juist stijgt. Voor iedereen die tot vijf keer het minimumloon verdient is er in ieder geval lichte vooruitgang. Uitkeringsgerechtigden gaan er bij de SP meer op vooruit dan werkenden. Bedrijven gaan meer betalen (12,6 miljard).
Cure
In de curatieve zorg kiezen alle partijen behalve de SP ervoor om door te gaan met het stelsel van gereguleerde concurrentie. De SP wil het huidige stelsel omvormen tot een publiek stelsel met centrale aansturing en regionale uitvoerders. Curatieve zorg wordt daarbij een voorziening in plaats van een recht. Deze stelselwijziging maakt het op termijn mogelijk om alternatieve werkwijzen, zoals het buurtzorgconcept, in de curatieve zorg te ontplooien. GroenLinks voert een stelselwijziging in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) door en brengt deze als een voorziening onder in een aparte wet.
Alle partijen, behalve DENK en de Vrijzinnige Partij, hebben de intentie om via hoofdlijnenakkoorden de volumegroei in de ziekenhuiszorg en de ggz met 1 procent te beperken.
Specialisten
Een aantal partijen voert wijzigingen door in de beloning en/of arbeidsverhoudingen van medisch specialisten. Zo verplichten vier partijen, SP, D66, ChristenUnie en GroenLinks, medisch specialisten in loondienst te gaan. Deze partijen brengen medisch specialisten tevens onder de Wet normering topinkomens. De PvdA en SGP passen de Wet normering topinkomens toe op medisch specialisten in loondienst, maar leggen geen verplichting op om in loondienst te gaan.
Partijen kijken verschillend aan tegen de wenselijkheid van eigen betalingen in de zorgverzekeringswet. De PvdA, SP, GroenLinks, DENK en de Vrijzinnige Partij schaffen het verplicht eigen risico af. Enkele andere partijen, CDA, ChristenUnie, SGP en VNL verlagen het verplicht eigen risico met respectievelijk 105, 100, 100 en 50 euro. De VVD en D66 passen het eigen risico niet aan. De SP en GroenLinks schaffen naast het verplicht eigen risico ook de mogelijkheid om voor een vrijwillig eigen risico te kiezen af. Tot slot voeren de ChristenUnie en VNL eigen betalingen in voor paramedische zorg en dieetadvisering.
Alle partijen behalve de Vrijzinnige Partij willen de collectieve uitgaven aan geneesmiddelen beperken. Deze partijen kiezen onder andere voor het herbereken en van het geneesmiddelenvergoedingssysteem, waardoor de eigen betalingen stijgen.
Basispakket
Met betrekking tot het basispakket voor verzekerde zorg maken partijen verschillende keuzes. De SP verruimt de aanspraken voor mondzorg, fysiotherapie en ggz. Zo komt mondzorg voor volwassenen in het basispakket en wordt fysiotherapie na verwijzing door de huisarts volledig vergoed. De Vrijzinnige Partij kiest voor een verruiming van de aanspraken op alternatieve zorg.
De VVD, ChristenUnie en VNL kiezen er juist voor om het basispakket te beperken. Zo beperkt de VVD de aanspraken op basis van het ziektelastcriterium, beperkt de ChristenUnie de aanspraken op het gebied van hulpmiddelen en beperkt VNL de aanspraken op het gebied van genees? en hulpmiddelen. In de langdurige zorg leggen alle partijen behalve SGP en de Vrijzinnige Partij aan zorgkantoren de verplichting op om met zorgaanbieders meerjarige contracten af te sluiten.
Dit wordt gecombineerd met de invoering van een (deels) meerjarige contracteerruimte en meerjarige concessies voor zorgkantoren. De VVD en ChristenUnie voeren ook een objectief verdeelmodel in dat de regionale contracteerruimte van de zorgkantoren bepaalt op basis van objectieve criteria. Via dit objectief verdeelmodel korten de VVD en ChristenUnie vanaf 2021 het macrobudget op basis van de afwijking tussen de huidige en door het nieuwe model toegestane uitgaven voor de 25% (VVD) of 50% (ChristenUnie) slechtst presterende regio’s.
Drie partijen ? D66, ChristenUnie en GroenLinks ? scheiden de financiering van wonen en zorg in de Wlz. Instellingen krijgen voortaan alleen de afgenomen zorg vergoed uit de algemene middelen, terwijl de cliënt het wonen en verblijf zelf betaalt. Voor cliënten die hun woon? en verblijfskosten niet kunnen dragen, is er compensatie.
De SGP intensiveert door als enige partij persoonsvolgende bekostiging in te voeren. Als gevolg hiervan mogen zorgkantoren geen productieafspraken meer maken met zorgaanbieders en vergoeden ze landelijk uniforme tarieven per geïndiceerde zorgzwaarte.
De SP intensiveert door de zorgaanbieders verantwoordelijk te maken voor de indicatiestelling. Daarnaast maakt de SP de verzorgingshuiszorg opnieuw beschikbaar voor ouderen met een lichte zorgindicatie (zorgzwaartepakket 1 tot 3) die graag intramurale zorg in natura willen gebruiken.
Verpleeghuiszorg
Met betrekking tot een bezettingsnorm voor de verpleeghuiszorg maken partijen verschillende keuzes. DENK kiest voor een bezettingsnorm in de verpleeghuiszorg van twee zorgmedewerkers per groep van acht bewoners. De SP kiest voor een bezettingsnorm van twee zorg? en welzijnsmedewerkers per groep van acht bewoners.
Verder kiezen drie partijen voor een taakstellende intensivering ten behoeve van een nader uit te werken bezettingsnorm die lager ligt dan twee medewerkers per groep van acht bewoners. Hiermee krijgen zorgaanbieders de verplichting en het budget om de huidige bezetting per groep van acht bewoners te verhogen. In volgorde van de omvang van de intensivering (hoog naar laag) gaat het om VVD, GroenLinks en CDA.
Ten slotte kiezen vier partijen, PvdA, D66, ChristenUnie en VNL, voor een algemene intensivering in de ouderenzorg zonder daar een expliciete norm aan te verbinden. Ook de SGP kiest voor een intensivering zonder een expliciete norm, maar dan voor de hele langdurige zorg, inclusief gehandicaptenzorg. (ANP/CPB)
