In Amsterdam kunnen mantelzorgers van mensen met kanker vanuit het ziekenhuis verwezen worden voor kortdurende psychologische hulp. De gemeente werkt hierbij samen met het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), het VUmc, Ingeborg Douwes Centrum. De ondersteuning wordt bekostigd vanuit het budget voor de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
“Met kortdurende psychologische hulp kunnen partners van mensen met kanker de zorg beter volhouden”, stelt het IKNL. “Vooral mantelzorg voor patiënten met complexe problemen legt grote druk op gezinsleden, waardoor er risico is op uitval en daardoor grotere problemen. Door de draagkracht van deze mantelzorgers te vergroten, kunnen zij de zorg voor hun naaste beter hanteren.”
Schotten in financiering
Vanuit de Wmo zijn gemeentes verantwoordelijk voor mantelzorgondersteuning. “Bij sommige aandoeningen is de begeleiding echter zo specialistisch dat het voor de gemeente lastig is om passende begeleiding te vinden”, tekent het IKNL hierbij aan. “Ziekenhuizen daarentegen kunnen vanuit de schotten in de financiering slechts basale hulp geven aan partners van patiënten. Afspraken tussen ziekenhuizen, centra gespecialiseerd in psychosociale hulp bij kanker en gemeentes kunnen hierin het verschil maken. Rechtstreekse doorverwijzing vanuit het ziekenhuis is efficiënt omdat er geen extra loket wordt gebruikt, alle naasten worden vanuit het ziekenhuis geïnformeerd over het aanbod.”
Tijd voor zichzelf
De begeleiding voor naasten van mensen met een hersentumor wordt in Amsterdam gegeven door het Ingeborg Douwes Centrum, gespecialiseerd in psychologische (na)zorg bij kanker. De begeleiding richt zich op het verbeteren van het contact met de patiënt, contact met de kinderen en de omgang met de directe omgeving. De mantelzorgers leren ook om tijd voor zichzelf te nemen. Het ondersteuningsprogramma is opgesteld met het VU Medisch Centrum (VUmc). Het ziekenhuis kan rechtstreeks doorverwijzen naar de ondersteuning, daardoor hoeven de zwaarbelaste mantelzorgers niet zelf de zoektocht naar passende zorg te ondernemen via het gemeentelijke Wmo-loket.
Amsterdamse aanpak krijgt navolging
De ondersteuning is in onderzoek effectief gebleken om mantelzorgers op de been te houden. De samenwerkende partijen pleiten er daarom voor dat deze ondersteuning breed beschikbaar komt voor mantelzorgers van mensen met complexe problematiek.
De aanpak van de gemeente Amsterdam lijkt navolging te krijgen. In een aantal gemeentes lopen inmiddels ook gesprekken om dit ondersteuningsprogramma voor mantelzorgers van mensen met kanker via rechtstreekse verwijzing vanuit het ziekenhuis beschikbaar te maken met financiering vanuit de Wmo.