Op Intensive Care-afdelingen (IC’s) worden op grote schaal röntgenfoto’s gemaakt van borstkas, hart en longen. Dat gebeurt in noodzakelijke gevallen maar ook nog vaak routinematig. Deze routine röntgenfoto’s hebben weinig toegevoegde waarde, stelt de Tilburgse promovendus Martijn Tolsma vast. Hij pleit er dan ook voor om hiermee te stoppen.
Tolsma voerde zijn promotieonderzoek uit bij het HealthLAB van TIAS School for Business and Society en promoveerde op 29 juni aan Tilburg University. De routine röntgenfoto’s hebben een lage diagnostische waarde en leveren geen verbetering op in uitkomsten als mortaliteit, beademingsduur en opnameduur, stelt hij vast. Hij adviseert om eerst een ervaren IC-arts in te schakelen die beslist of het maken van een röntgenfoto zin heeft.
De promovendus baseert zijn conclusies op onderzoek op IC-afdelingen van Nederlandse ziekenhuizen. Naast de diagnostische waarde van röntgenfoto’s voor specifieke patiëntgroepen, keek hij naar het aanvraaggedrag van IC-artsen en zocht hij naar aanvullende waarden van de foto’s. In alle patiëntengroepen vond Tolsma een lage diagnostische waarde van röntgenfoto’s.
Veilig verminderen
Verder toonde hij aan dat het kritisch stellen van indicaties tot een veilige reductie in het aantal foto’s kan leiden. Aanvullende waarden liggen op het vlak van de medische verslaglegging, bij de follow-up van de aandoening en het besluit of een patiënt veilig van de IC kan worden ontslagen.
Ondanks die aanvullende waarden is het, aldus de promovendus, verantwoord, veilig en werkbaar om het aantal röntgenfoto’s te verminderen. Toch verdwijnt de gewoonte van routine röntgenfoto’s maar moeizaam uit de dagelijkse praktijk. De voordelen van een vermindering zijn een verlaging van de kosten, een verminderde werkbelasting voor het personeel en een lagere stralingsbelasting voor patiënten.
Protocollen
Tolsma adviseert om röntgenfoto’s niet meer strikt routinematig uit te voeren maar om heldere afspraken en protocollen te maken met betrekking tot de indicaties. Iedere foto moet door een ervaren IC-arts worden aangevraagd met een duidelijke (gedocumenteerde) reden.