De financiële problemen bij TSN Thuiszorg leiden in veel gemeenten tot slapeloze nachten, niet alleen bij werknemers en cliënten van het bedrijf, maar ook bij lokale besturen en politiek. Nederlands grootste thuiszorgleverancier kreeg maandag uitstel van betaling en toen dit vrijdag werd aangevraagd werd al gesproken over mogelijk faillissement.
Aangezien TSN met bijna 12 duizend werknemers in zo’n 300 Nederlandse gemeenten actief is, betekent het dat voor tienduizenden cliënten de zorg op de tocht staat. Zorg waarvoor de gemeenten sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk zijn. Met deze verantwoordelijkheid hebben gemeenten ook zorgplicht. Zij zijn het die ervoor moeten zorgen dat met name kwetsbare mensen de zorg blijven ontvangen die zij nodig hebben.
De lokale nieuwsmedia staan dan ook bol van zorgen over de toekomst van TSN, zijn werknemers en cliënten. Politieke partijen zijn al in het geweer in Brabantse Wal, Hollands Kroon, Den Helder, Almelo, Groningen, Doetinchem, Emmen, Lelystad en Almere.
Voorbode
Gemeenten moeten er ook rekening mee houden dat de problemen bij TSN niet uniek zijn. Bestuursvoorzitter Zion Jongstra van TSN wijt financiële tekorten namelijk aan de grote bezuinigingen die zijn doorgevoerd op de huishoudelijke hulp. Gemeenten betalen volgens hem eenvoudigweg te lage tarieven om die zorg te kunnen behouden. Ook zijn vaste contracten voor werknemers te duur. “Thuiszorg leveren met vaste contracten is onmogelijk aan het worden. Dat is een harde constatering”, zegt Jongstra.
Ook Branchebelang Thuiszorg Nederland (BTN) stelt dat de situatie bij TSN een voorbode is voor wat veel andere thuiszorgbedrijven te wachten staat. “Als de grote bedrijven het niet redden, hoe moeten de kleintjes dat dan? Dit is een ramp voor de thuiszorg, heel veel bedrijven staat het water aan de lippen”, zegt een woordvoerder van de werkgeversorganisatie.
BTN zal een beroep doen op thuiszorgorganisaties om de zorg van gedupeerde cliënten over te nemen, “als het echt niet lukt met TSN”. De zegsman benadrukt dat de problemen structureel moeten worden opgelost.
Of andere thuiszorgbedrijven bijspringen bij een eventueel bankroet van TSN hangt volgens ActiZ, branchevereniging van zorgorganisaties, wederom vooral af wat gemeentes hiervoor gaan betalen. “Werkgevers kunnen mensen niet onder kostprijs aan het werk houden. Dat lukt gewoon niet”, zegt een woordvoerster. ActiZ vindt dat er snel iets moet gebeuren aan de gemeentelijke eisen.
Eigen schuld
Volgens vakbond FNV zijn de problemen echter niet alleen aan de bezuinigingen te wijten, maar heeft TSN zelf ook boter op het hoofd. De bond stond tegenover de thuiszorgaanbieder in de rechtbank, toen TSN de lonen van ruim vierduizend werknemers wilde verlagen.
TSN zegt dat de problemen verergerd zijn door die rechtszaak. “Maar het ging al jaren slecht”, zei FNV-bestuurder Gijs van Dijk vorige week in dagblad Trouw. “Die situatie heeft TSN aan zichzelf te danken. Toen het de afgelopen jaren lukraak de ene na de andere thuiszorgorganisatie overnam, is niet goed gekeken naar het personeelsbestand. Was dat wel gedaan, dan hadden ze gezien dat relatief veel personeel in hoge functieschalen zat. En daarma heeft TSN zelf erg laag ingetekend bij aanbestedingen van gemeenten. Als je duur personeel hebt, en je accepteert de klus voor een laag bedrag, dan kom je in de problemen.”
CNV helpt leden en niet-leden die werken bij TSN
Voor werknemers van TSN organiseert vakbond CNV Zorg & Welzijn zes bijeenkomsten waar zij hun vragen kunnen stellen over het uitstel van betaling bij TSN. Bestuurders en juridisch medewerkers van CNV Zorg & Welzijn geven op de bijeenkomsten informatie over de positie van de werknemers van TSN en wat ze het beste kunnen doen.
De bijeenkomsten zijn toegankelijk voor zowel leden als niet-leden. Medewerkers van TNS die besluiten lid te worden van CNV Zorg & Welzijn kunnen onmiddellijk gebruik maken van juridische hulp.