beeld: marcus_hofmann/stock.adobe.com
Ten eerste hing er nog een korting boven de markt van jaarlijks 170 miljoen euro vanwege overheveling van Wlz-behandeling naar de Zvw. Ook andere kortingen die eerder vertraging hadden opgelopen, gaan vanaf 2025 door. Het gevolg is een verlaging van het Wlz budgettair kader met 615 miljoen euro in 2025, en de daaropvolgende jaren een verlaging met telkens 655 miljoen euro. Dit schrijft demissionair minister Conny Helder in een Kamerbrief. Het betreft een zogeheten voorhangbrief, met een termijn die eindigt op 27 mei 2024. Als de Tweede- , en Eerste Kamer instemmen met de maatregelen, kan de minister verdere stappen nemen. In de beslisnota staat dat het demissionair kabinet de maatregelen ‘onverminderd urgent’ vindt ‘in het licht van een sluitende begroting’.
Tariefsverlaging
De korting gaat volgens Helder in 2025 in. Hiervoor worden de tarieven van zorgzwaartepakketten in de ouderenzorg en gehandicaptenzorg verlaagd. Ook twee andere maatregelen uit het coalitieakkoord van het vorige kabinet gaan door. De bezuinigingen als gevolg van doorontwikkeling kwaliteitskader verpleeghuiszorg en meerjarig contracteren met budgetafspraken liepen een jaar vertraging op in 2023 en konden dus niet al in 2024 ingaan. Nu wordt deze vanaf 2025 meerjarig in de tarieven verwerkt. In juli van dit jaar komt de NZa met de nieuwe tarieven, gebaseerd op 2023.
Medisch generalistische zorg
De veel bekritiseerde overheveling van Wlz-behandeling en medicijnen naar de Zvw is in juli 2022 uitgesteld. De wetswijziging had in 2025 moeten ingaan, maar stuitte op te veel problemen in het veld. Veldpartijen hebben aangegeven dat een zorgvuldige overheveling per 2025 “een ongewenst hoge druk zet op de zorgverlening aan de meest kwetsbare ouderen en mensen met een beperking”. Helder zei toen bereid te zijn met de zorgpartijen om tafel te gaan zitten, op voorwaarde dat de ingeplande bezuiniging van 170 miljoen euro op een andere manier zou worden gerealiseerd. Die bezuiniging gaat definitief door in 2025 en de Wlz-sector zal nu zelf zijn genoodzaakt een ‘doelmatigheidsslag’ te maken, zoals de minister het noemt.
Kwaliteitskader
Op 13 januari 2017 is het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg ingeschreven in het register van het Zorginstituut en geïmplementeerd. In 2017 is daarvoor een bedrag van 2,1 miljard euro vrijgemaakt. Dat bedrag is sindsdien verhoogd in verband met de reguliere loon- en prijsontwikkelingen. In het coalitieakkoord is aan de doorontwikkeling van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg een ombuiging gekoppeld voor de verpleeghuisuitgaven. Nu de ombuiging voor het jaar 2024 is teruggedraaid gaat het hierbij om een bedrag van 200 miljoen euro in 2025 en 350 miljoen structureel vanaf 2026.
Meerjarig contracteren
De besparing hangt samen met verbeteringen in de bedrijfsvoering die zorgaanbieders kunnen realiseren indien zij worden ondersteund door meerjarige contracten met financiële afspraken. De beoogde besparing bedraagt 245 miljoen euro in 2025 en 135 miljoen euro structureel vanaf 2026. Dit meerjarig Wlz-kader dient de NZa te gaan verdelen over de zorgkantoorregio’s, zodat de zorgkantoren inzicht hebben in de meerjarige financiële armslag waarover zij beschikken om meerjarige afspraken te maken. Hiervoor is het wetsvoorstel Domeinoverstijgende Samenwerking (DOS) nodig dat momenteel in behandeling is bij de Tweede Kamer. Conform deze wet mag de NZa het Wlz-kader meerjarig verdelen en de verdeling van het Wlz-kader over de regio’s goed laten verlopen. Hiervoor zijn in het wetsvoorstel aanvullende bepalingen voor bezwaar en beroep opgenomen. De NZa stelt op of rond 1 juli 2024 haar beleidsregels vast voor de zorginkoop 2025.
2024
Op 16 januari dit jaar stemde een meerderheid van de Twee Kamer tegen de bezuinigingen in de ouderenzorg. Zij steunden het amendement van SP-Tweede Kamerlid Sarah Dobbe. Daarmee gingen de aangekondigde bezuinigingen, ter hoogte van 193 miljoen euro voor 2024 van tafel. Dit bedrag is opgebouwd uit een bezuiniging van 117 miljoen euro op de normatieve huisvestingscomponent die zowel de ouderenzorg, de gehandicaptenzorg als de langdurige ggz treffen, een netto bezuiniging van 46 miljoen euro die gekoppeld is aan de maatregel scheiden wonen en zorg en een bezuiniging van 30 miljoen euro die gekoppeld is aan de post valpreventie. Financiering van het totaalbedrag zou in 2024 uit algemene middelen moeten komen.
Ze zijn niet alleen controversieel verklaard, ze zijn ongewenst verklaard door de TK. En toch voert VWS de bezuiniging door. Terwijl het aantal ouderen de komende jaren alleen nog maar zal stijgen. Wat een koude boekhoudersmentaliteit moet je dan hebben.