Artsen en patiënten hechten allebei veel waarde aan goede informatie en voorlichting over aandoeningen en behandelingen. Dat blijkt uit de Transparantiemonitor 2018, die is opgesteld door Nivel. Thuisarts.nl blijkt bij zowel burgers als artsen aan te slaan, in tegenstelling tot ZorgkaartNederland.
Om informatie te kunnen gebruiken om kwaliteit van zorg te verbeteren, moet de informatie beschikbaar en transparant zijn. De Transparantiemonitor is opgezet om een betere indruk te krijgen van hoe dit werkt. In de monitor wordt van 2018 tot 2023 onderzocht hoe de transparantie in de zorg zich ontwikkelt en wat dat oplevert voor het vinden van de best passende zorg.
Binnen de monitor is een peiling uitgevoerd onder de algemene bevolking. Om zicht te krijgen op het perspectief van artsen zijn twee focusgroepen gehouden met vijf huisartsen en tien medisch specialisten.
Behoefte aan informatie
Onder burgers blijkt een duidelijke behoefte te zijn aan informatie over gezondheidsklachten, aandoeningen en behandelingen. Van de ondervraagden gaf 60 procent aan informatie te hebben gezocht over gezondheidsklachten of aandoening. De meerderheid gaf onder meer aan dat de informatie hen geruststelde (70 procent), hen duidelijk maakte wat zij met de klachten/aandoening moesten doen (83 procent) en of zij naar een arts moesten gaan (84 procent).
Artsen zijn ook te spreken over Thuisarts.nl, dat in maart 2018 uitbreidde met specialistische zorg. Huisartsen gaven aan dat een consult vaak beter verloopt als mensen zichzelf hebben geïnformeerd met behulp van informatie op website. Bovendien gebruiken zij de website tijdens het consult. In e-consulten blijkt het ook erg prettig om een link naar Thuisarts.nl te kunnen verschaffen. Het aantal Nederlanders dat de website weet te vinden is de afgelopen jaren sterk gestegen: van 2,7 miljoen jaarlijkse bezoekers in 2012/2013 naar 24,0 miljoen in 2018.
ZorgkaartNederland
Huisartsen en medisch specialisten die voor het onderzoek zijn gesproken, zijn niet positief over ZorgkaartNederland. Het is volgens hen makkelijk voor artsen om alleen tevreden patiënten te stimuleren om een waardering achter te laten. Bovendien is het zo dat artsen die heel aardig en patiëntgericht zijn hoog kunnen scoren op ZorgkaartNederland, terwijl ze in de ogen van hun collega’s misschien niet goed zijn in hun vak. De website lijkt echter voor patiënten en burgers wel in een behoefte te voorzien, gezien hoeveel mensen de site raadplegen.
Kwaliteitsregistraties
Artsen zien nog veel uitdagingen in de interpretatie van indicatoren. De manier van werken van DICA wordt onder de ondervraagde artsen goed ontvangen en breed gedragen. Een belangrijke reden daarvoor is dat artsen zelf direct betrokken zijn bij de ontwikkeling van indicatoren en registraties. Over andere kwaliteitsregistraties werden minder goede ervaringen gedeeld. Van gegevens die artsen aanleverden, zagen zij weinig tot niets terug.
De Transparantiemonitor is dit jaar voor het eerst uitgekomen. Er is daarom veel aandacht besteed aan wat men onder transparantie verstaat en in hoeverre dat nu anders is dan vijf of tien jaar geleden. Onderzoekers zien dat transparantie in de loop van de tijd een andere invulling krijgt. “Waar het aanvankelijk ging over de beschikbaarheid van informatie over de kwaliteit van zorgaanbieders, gaat het nu ook om informatie over de kwaliteit van verschillende behandelingen”, staat in het rapport. Ook de bruikbaarheid van informatie is steeds belangrijker geworden. “Het gaat over het gebruiken van die informatie in het primaire proces door patiënten en/of zorgverleners, zowel afzonderlijk als gezamenlijk.”