Four people walking along arrow signs
De thuiszorgsector is in twee kampen uiteengevallen met elk een eigen cao. Ongelijke beloning, langdurig juridisch getouwtrek en dalende arbeidsmobiliteit binnen de sector zijn mogelijk het resultaat.
Andere branches, zoals de uitzend- en beveiligingsbranche, zijn al langer vertrouwd met het naast elkaar bestaan van verschillende cao’s. In de zorg is het voor het eerst dat werkgevers en werknemers zo verdeeld raken dat hun vertegenwoordigers kiezen voor gescheiden cao’s.
De grootste werkgeversorganisatie ActiZ, die ruim 95 procent van de werkgevers zegt te vertegenwoordigen, sloot eind vorig jaar een akkoord met vakbonden CNV Publieke Zaak, FBZ en NU’91. Hierin is afgesproken dat alle werknemers een eenmalige uitkering krijgen van 0,8 procent van het jaarsalaris 2013 en in 2014 een loonsverhoging van 1,2 procent. Ook zullen nulurencontracten beperkt worden.
Abvakabo FNV kon zich hier als grootste vakbond niet in vinden -net als werkgeversorganisatie Branchebelang Thuiszorg Nederland (BTN). Beide partijen sloten op 8 januari een eigen cao-akkoord voor de huishoudelijke hulp. Deze voorziet in de afschaffing van nulurencontracten en de aflahulpconstructie alsmede de invoering van een minimumloon.
Vreemd
Branchevereniging ActiZ zegt “verbaasd” te zijn over het cao-akkoord van Abvakabo FNV en BTN. Volgens ActiZ leidt het akkoord tot een kostenverhoging voor de werkgevers van 3 tot 6 procent zonder hoger loon voor de werknemers. Bovendien staan de uitkomsten haaks op de eerdere onderhandelingspositie van de Abvakabo en FNV. Volgens ActiZ heeft Abvakabo in het akkoord met BTN ja gezegd tegen het niet verhogen van de lonen, terwijl de vakbond momenteel juist massaal actie voert voor hogere lonen. Deze komen daarmee volgens ActiZ “in een heel vreemd daglicht te staan”.
Vakbond CNV Publieke Zaak vindt het onaanvaardbaar dat in de Abvakabo-BTN-cao alle medewerkers geacht worden de nullijn te volgen in ruil voor een minimumloon.
Arbeidsplaatsen
Abvakabo FNV en BTN zeggen dat er door hun cao per saldo 750 miljoen euro meer overblijft voor behoud van arbeidsplaatsen in de thuiszorg. Voorzitter Corrie van Brenk van Abvakabo FNV spreekt daarom van “een geweldig belangrijke stap in de goede richting voor de thuiszorg”. “Wat ons bindt is dat we gezamenlijk de afbraak van de huishoudelijke zorg tegen willen gaan”, zegt Jan Verschuren van BTN.
Voor de 100 duizend thuiszorgmedewerkers kan de dubbele cao bij overstap naar een nieuwe werkgever voor problemen zorgen. Niet alleen dreigt de beloning onder vergelijkbare omstandighedenm uit elkaar te gaan lopen, ook betekent de stapeling van cao’s de nodige bureaucratische rompslomp.
Bindend
Abvakabo FNV en BTN zeggenn nog altijd te streven naar één gezamenlijke cao. De kans hierop is nihil nu de achterban van ActiZ zich unaniem achter de eigen cao heeft geschaard. Mocht een gezamenlijk cao uitblijven dan zullen Abvakabo FNV en BTN minister Asscher verzoeken om de door hen gemaakte afspraken bindend te verklaren voor de hele huishoudelijke zorgsector.
De scheiding der geesten in de thuiszorg is de uitkomst van een meerjarig proces. Door de grote financiële druk op de sector zijn de cao-onderhandelingen de laatste jaren telkens moeizaam verlopen. In 2011 zegden de vakbonden de lopende cao op en in 2012 kwam Abvakabo FNV zelfs volledig buitenspel te staan.
