Stilzwijgend gewijzigd
Tv-programma Nieuwsuur meldt vrijdag dat de RIVM-richtlijn van de afgelopen maanden dat medewerkers in de ouderenzorg geen masker hoefden te dragen als ze “kort contact” hadden met een (verdachte) coronapatiënt mede gebaseerd was op het tekort. Dat advies is enkele weken geleden stilzwijgend gewijzigd. Mondmaskers zijn nu “noodzakelijk”, ongeacht hoe lang het contact is. De wijziging is niet gebaseerd op nieuwe wetenschappelijke informatie, zei het RIVM tegen Nieuwsuur. Het RIVM erkent dat een tekort aan mondkapjes in het voorjaar heeft meegewogen bij het eerdere advies.
“Om laaiend van te worden”, zegt Lilian Marijnissen van de SP. “Zo vaak hebben we gevraagd waarom niet al onze zorgverleners voldoende bescherming kregen. Nu komt uit: deze fout was natuurlijk toch gebaseerd op een tekort aan materialen.” PVV-leider Geert Wilders wil weten of de Tweede Kamer “is voorgelogen.” Volgens Wilders is het “code rood voor de minister als dit waar is”.
Schandalig
“Dus zorgmedewerkers en patiënten zijn willens en wetens in gevaar gebracht? Schandalig”, zegt GroenLinks-voorman Jesse Klaver. “Liegen over veiligheidsrisico’s is onacceptabel.” PvdA-leider Asscher vindt dat zorgmedewerkers moeten kunnen vertrouwen op de veiligheidsrichtlijnen, “net als de mensen voor wie ze zorgen.” Hij noemt het “zeer ernstig” en wil dinsdag een debat hierover met premier Rutte en zorgminister De Jonge.
Kamerlid Vera Bergkamp van coalitiepartij D66 wil opheldering van het kabinet. “De Tweede Kamer heeft hier zo vaak een vraag over gesteld. En nu dit.” Ook coalitiegenoot Hayke Veldman (VVD) wil nadere toelichting van De Jonge.
Aantasting vertrouwen
Voorzitter Anneke Westerlaken van CNV Zorg & Welzijn reageert ontsteld: “Het RIVM dient zijn adviezen te baseren op wetenschappelijk onderzoek en niet aan te passen op basis van politieke druk. Dit nieuws betekent een ernstige aantasting van het vertrouwen van zorgpersoneel op de werkvloer in het RIVM.”
Directeur Manon Vanderkaa van seniorenorganisatie KBO-PCOB reageert: “Schandalig! Verzorgers, ouderen, mantelzorgers en naasten zijn op het verkeerde been gezet. Terwijl er zo veel angst onder senioren was. Die angst blijkt nu terecht.”
Opheldering
Het ministerie van VWS heeft vandaag het RIVM om opheldering gevraagd over de richtlijn voor het gebruik van mondkapjes in de ouderenzorg. Dat zei minister voor Medische Zorg, Tamara van Ark: “Het allerbelangrijkste is dat mensen veilig werken op basis van wetenschappelijke inzichten”.
Het RIVM zegt in een reactie nooit te hebben ontkend dat schaarste een rol speelde toen de richtlijn in het begin van de coronacrisis werd opgesteld: “Die richtlijn was gebaseerd op het kleine risico, met in het achterhoofd dat er een schaarste aan persoonlijke beschermingsmiddelen was. Een tijd geleden hebben we de richtlijn opnieuw bekeken en dat punt aangepast.”
Premier Rutte zei na de ministerraad op vrijdag dat het kabinet het RIVM nooit onder druk heeft gezet. Het instituut is altijd alleen om wetenschappelijke inzichten gevraagd, aldus Rutte. (ANP)
Frank Conijn
Enerzijds deel ik de verontwaardiging van de Tweede Kamer, anderzijds heeft die zelf ook zitten slapen. Dit is al heel lang bekend, dat het RIVM zich niet alleen met wetenschap bezig houdt, maar ook met politiek.
.
Als de TK zijn oor wat meer te luisteren had gelegd bij andere partijen dan alleen maar de minister en het RIVM/OMT, had de TK het beleid in de verpleeghuizen al veel eerder kunnen bijsturen. Op sites als Skipr en Zorgvisie en ook in algemene media waren regelmatig noodkreten en alarmbellen te horen.
.
Maar de TK slikt alles wat het RIVM/OMT zegt voor zoete koek. Zelfs als hun stellingen op belangrijke punten niet overeenkomen met die van de WHO en het Amerikaanse en het Europese Center for Disease Control, zoals over de effectiviteit van mondkapjes.
.
Dan moet je als TK, in ieder geval Vaste Kamercie voor VWS, ook de hand eigen boezem steken.