De man kreeg de stamceltransplantatie bijna tien jaar geleden en leeft inmiddels vier jaar in goede gezondheid, zonder behandelingen voor hiv. Onderzoeker van het UMC Utrecht Anne Wensing noemde hem eerder ook al als een van de virusvrije hiv-patiënten, maar hij wordt nu zolang gevolgd dat met grote zekerheid vast te stellen is dat hij echt genezen is van het virus. Over de casus is nu bovendien gepubliceerd in het vakblad Nature Medicine.
Stamceltransplantatie
De patiënt deed mee aan het IciStem-programma, dat geleid wordt door het UMC Utrecht. Binnen dat Europese samenwerkingsprogramma wordt onderzoek gedaan naar patiënten met hiv die een stamceltransplantatie nodig hebben voor een aandoening zoals leukemie. Om met de transplantatie ook direct hiv aan te pakken, worden stamcellen gebruikt van een donor met een genetische mutatie. In de afweercellen van die persoon ontbreekt een aanhechtingsplaats voor hiv, wat bescherming biedt tegen het virus. De mutatie komt vooral voor bij witte mensen uit Midden- en Noord-Europa.
‘Düsseldorf-patiënt’
De patiënt staat onder behandeling van een ziekenhuis in Düsseldorf en wordt daarom de ‘Düsseldorf-patiënt’ genoemd. Hij is de derde Europese patiënt die officieel genas van hiv na een stamceltransplantatie. De ‘Berlijn patiënt’ en de ‘Londen patiënt’ gingen hem voor.
Stamceltransplantatie kan alleen worden ingezet als onderdeel van de behandeling van een levensbedreigende ziekte als leukemie, zo leggen de onderzoekers uit. Het brengt namelijk grote risico’s met zich mee. De wetenschappers hopen dat de opgedane kennis over de Düsseldorf-patiënt verdere aanknopingspunten biedt voor studies naar hiv, zodat patiënten in de toekomst ook op andere manieren genezen kunnen worden.
Navelstrengbloed
Vorig jaar werd bekend dat ook een patiënt in Amerika genezen lijk te zijn van het virus. Waar de drie Europeanen een beenmergtransplantatie kregen, ontving de Amerikaanse vrouw navelstrengbloed. Wensing noemde die behandeling destijds goed nieuws voor vooral patiënten van kleur. Bij een transplantatie met navelstrengbloed zijn de eisen aan de gelijkenis tussen donor en patiënt namelijk minder streng. Dat maakt de kans groter dat ook mensen die niet wit zijn baat kunnen hebben bij de behandeling.
