Foto: Photographee.eu/stock.adobe.com
Bijna 22 miljoen mensen in Europa hebben psychoses. De kans op terugkeer is groot. Daarom krijgen deze mensen vaak maanden tot jaren antipsychotica voorgeschreven.
Voorspellers
Veel patiënten zijn niet meer bereid om langdurig medicijnen te gebruiken om terugval in een psychose te voorkomen, aldus Iris Sommer, psychiater bij het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). “Daarom willen we patiënten nu alleen behandelen als de verschijnselen terug lijken te komen. Maar daarvoor hebben we goede voorspellers van zo’n terugval nodig.”
Om de verschijnselen van psychose vroeg te herkennen gaat Sommer spraak van mensen met een psychose onderzoeken. “Mensen met psychose hebben een bepaalde manier van praten: ze vertellen een verhaal met langere pauzes, zijn snel afgeleid en praten vaak over hetzelfde onderwerp. We gaan nu onderzoeken of zulke spraakafwijkingen inderdaad overeenkomen met iemands psychotische gedachten en of we op basis van de manier van praten kunnen voorspellen of iemand weer een psychose ontwikkelt.”
App
Met een app die spraak vastlegt, ontwikkelen de onderzoekers een software die veranderingen in spraak van mensen herkent. Ze onderzoeken dit bij mensen die al eerder een psychose hebben gehad. “In de app laten we mensen wekelijks een afbeelding of een verhaal zien en zij spreken hun reactie daarop in. Die reactie gaan wij analyseren en we kijken of er bepaalde kenmerken inzitten.” Met de opnames traint het Europese team een persoonlijk taalmodel met kunstmatige intelligentie.
Sommer en haar team onderzoeken bovendien de spraakveranderingen in verschillende fasen van de psychose. “Als het lukt om te zien dat en hoe spraakveranderingen een psychose voorspellen, kunnen we in de toekomst eerder zien dat iemand weer risico loopt om een psychose te krijgen. Dit kan artsen meer tijd geven om de behandeling van een patiënt aan te passen en in het beste geval een terugval te voorkomen.”
Bredere toepassing
Als blijkt dat spraakverandering een goede voorspeller is voor psychoses, willen de onderzoekers de methode breder toepassen binnen andere medische disciplines. Het team ontvangt een Synergy subsidie van bijna 10 miljoen van de European Research Council.
