Bestuursvoorzitter Ate van der Zee van het UMCG bond onlangs tijdens zijn nieuwjaarstoespraak als eerste de kat de bel aan. Voor 2020 voorziet Van der Zee een negatief resultaat van een half miljoen euro. Ook de resultaten over 2019 vallen tegen; geen 5 à 10 miljoen euro in de plus zoals voorzien, maar net aan positief.
Complex
Aan de magere resultaten van het UMCG ligt een complex van factoren ten grondslag. Zo speelt de krappe arbeidsmarkt, die gepaard gaat met dure externe inhuur, het UMCG parten. In reactie hierop is UMCG samen met het Martini Ziekenhuis, de Ommelander Ziekenhuis Groep, Treant en de Friese ziekenhuizen een begrotelijk opleidingsoffensief begonnen.
Daarnaast merkt UMCG de gevolgen van het verplaatsen van zorg. Net als andere UMC’s draagt UMCG minder complexe zorg over aan omliggende algemene ziekenhuizen. Daarenboven is UMCG ook bezig met een kostbaar nieuw- en verbouwtraject.
Onder druk
“De resultaten van Amsterdam UMC staan onder druk als gevolg van dezelfde factoren die het UMCG benoemt”, reageert Amsterdam UMC bij monde van financieel bestuurder Frida van de Maagdenberg. “Maar 2019 zal financieel niet negatief worden afgesloten.”
“De door het UMCG genoemde factoren herkennen we zeker en vraagt ook aan ons om financieel bij te sturen”, zegt woordvoerder Eric Trinthamer van UMC Utrecht. Voor 2019 verwacht UMC Utrecht een licht positief resultaat. De begroting voor 2020 mikt op een positief resultaat van 10 miljoen euro. Dit komt neer op een rentabiliteit van 1 procent.
Radboudumc laat weten er financieel gezond voor te staan, “al zijn de financiële marges aan de krappe kant”. Het LUMC rekent voor 2019 op een positief exploitatiesaldo van één à twee procent. De prognose voor 2020 is een sluitende exploitatie met een nihil saldo.
Rendement
Ook MUMC+ heeft 2019 afgesloten met een licht positief financieel resultaat van 3,9 miljoen euro, maar -zo laat woordvoerder Nieky Steenkiste weten- “dat lichte positieve resultaat is wel minder dan de rendementseis van 1 tot 2 procent die wordt verlangd vanuit de financiële sector”.
Steenkiste: “Als UMC ondervinden we de druk van verschillende maatschappelijke ontwikkelingen, zoals stijgende zorgkosten, toenemende zorgvraag en krapte op de arbeidsmarkt, waardoor we nog efficiënter zullen moeten gaan werken. Voor het komende jaar verwachten we dat het financiële resultaat met een plus van 1,2 miljoen euro nog wat lager zal uitvallen.”
Erasmus MC onthoudt zich van commentaar tot in mei jaarrekening definitief wordt vastgesteld.
Slechter
De magere vooruitzichten van de UMC’s zijn opvallend, omdat ze van oudsher tot de financieel best presterende ziekenhuizen horen. “Bij onze eerste inventarisatie een paar jaar geleden waren ze zonder uitzondering buitengewoon financieel gezond”, zegt Frank van der Lee van accountantskantoor BDO. Gezond zijn ze nog steeds, maar er zijn volgens Van der Lee ontwikkelingen die doen vermoeden dat het “alleen maar slechter wordt”. Naast de arbeidsmarktkrapte en het afstoten van planbare zorg wijst Van der Lee in dit verband op de verhoging van de loonkosten door de nieuwe cao. Ook de opleidingskosten zullen naar verwachting verder stijgen. “Zeker als het om gespecialiseerde krachten gaat zullen ziekenhuizen meer mensen al op jonge leeftijd uit de markt moeten trekken en opleiden. Dat had je vroeger veel minder.”
In hoeverre de financiële prestaties van de UMC’s een voorafspiegeling vormen voor de ziekenhuissector als geheel, durft Van der Lee niet te zeggen. “Op grond van eerdere ontwikkelingen is het waarschijnlijk dat de resultaten dit jaar onder druk komen te staan, maar we kunnen dat op dit moment nog niet hard maken. “
