De personeelstekorten in de zorgsector nemen toe, waarschuwt uitkeringsinstantie UWV. In 2018 zijn er naar schatting ruim 130 duizend nieuwe vacatures ontstaan in de zorg. Voor 2019 gaat het UWV uit van een stijging naar meer dan 140 duizend vacatures.
Vrijwel alle ziekenhuizen hebben te maken met moeilijk vervulbare vacatures. Ook in de geestelijke gezondheidszorg (ggz), de verpleging, verzorging en thuiszorg (vvt) en gehandicaptenzorg ervaart een ruime meerderheid wervingsproblemen. Bij de huisartsen en overige gezondheidscentra is het aandeel werkgevers met moeilijk vervulbare vacatures het meest toegenomen, van 9 procent in 2016 tot 24 procent in 2018.
In het vierde kwartaal van 2018 was wederom sprake van een zeer krappe arbeidsmarkt, met uitzondering van Flevoland. Hier is volgens het UWV de impact van het faillissement van de MC IJsselmeerziekenhuizen zichtbaar. Vooral zorgpersoneel op mbo-niveau 3 en hoger is lastig te vinden. In het hele land hebben werkgevers die op zoek zijn naar verzorgenden ig inmiddels te maken met een krappe arbeidsmarkt. Ook aan verpleegkundigen is een tekort. Daarbij gaat het om algemene en gespecialiseerde verpleegkundigen voor bijvoorbeeld de SEH in ziekenhuizen, maar ook voor de wijkverpleging of ggz.
Ook voor andere zorgberoepen is er toenemende schaarste aan personeel, bijvoorbeeld woonbegeleiders in de gehandicaptenzorg, operatieassistenten, anesthesiemedewerkers en verpleegkundig specialisten. Daarnaast is aan beroepen op wetenschappelijk niveau een tekort. Hier concentreren de tekorten zich bij verslavingsartsen, psychiaters, specialisten ouderengeneeskunde, klinisch geriaters, SEH-artsen, bedrijfsartsen en gz-psychologen. Alle beschikbare bronnen duiden voor de komende jaren op blijvende wervingsproblemen, aldus het UWV.
Werkdruk
De tekorten leiden vooral tot zorgen over de invloed van een toenemende werkdruk. Een meerderheid van de verzorgenden en verpleegkundigen moet door de tekorten extra diensten draaien, vaak met minder mensen. Ook het aantal oproepkrachten neemt toe door de tekorten. De toegenomen werkdruk heeft invloed op de gezondheid en het privéleven van het zorgpersoneel. Zo ervaart 71 procent bijvoorbeeld meer stress. Toegenomen werkdruk leidt bovendien tot andere problemen, zoals het niet meer kunnen voldoen aan de vraag waardoor wachtlijsten ontstaan. Ook kampen werkgevers in de zorg met problemen rondom het behoud van personeel.
Naast werving zetten werkgevers in op scholing en ontwikkeling in de strijd tegen de personeelstekorten. Ongeveer de helft van de werkgevers zegt de tekorten tegen te gaan door het bieden van stageplaatsen, ruim een kwart investeert hiertoe in bbl-plekken of duaal opleiden. Zo was het aantal bbl-studenten aan zorgopleidingen het afgelopen schooljaar 2018/2019 bijna kwart hoger dan het jaar daarvoor. Ook een andere verdeling van het werk kan volgens het UWV helpen. Door een andere functiemix of taakherschikking kunnen mensen in een tekortberoep worden ontlast. Bepaalde taken van verzorgenden worden dan bijvoorbeeld uitgevoerd door een helpende met een aantal aanvullende certificaten.
Werkgelegenheid
In de zorg werken momenteel 1,1 miljoen werknemers, oftewel 14 procent van alle werknemers in Nederland. Ruim een derde werkt in de vvt. Ruim een kwart werkt in een ziekenhuis en 15 procent in de gehandicaptenzorg. De overige branches zijn kleiner. Tussen 2012 en 2016 kromp de werkgelegenheid in de sector. Sinds 2016 groeit de werkgelegenheid weer: in het derde kwartaal van 2018 waren er 4 procent meer werknemers dan in het derde kwartaal van 2016. In alle zorgbranches groeide het aantal werknemers.
