Eindelijk is er licht aan het eind van de tunnel. Vanaf woensdag vaccineert ook Nederland, als laatste land in Europa. “Dit is het begin van het einde de van pandemie”, verkondigde VWS-minister Hugo de Jonge woensdag trots tijdens het publieke eerste prikmoment.
Zorgpersoneel eerst
Nederland wijkt ook af wat betreft de eerste groep de geprikt wordt. In tegenstelling tot andere landen en tegen het advies van de gezondheidsraad in, is Nederland begonnen met het zorgpersoneel, niet de kwetsbare ouderen.
Vaccinatiebereidheid
De vaccinatiebereidheid van zorgpersoneel was de afgelopen maanden een punt van zorg. Te weinig zorgverleners zouden gevaccineerd willen worden. Uit onderzoek van NU’91 begin december bleek dat slechts een derde van de geïnterviewden sowieso gevaccineerd wilde worden. Een derde twijfelde en een derde wilde het niet.
96 procent
De realiteit blijkt anders. Het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven riep dinsdag de eerste ziekenhuismedewerkers op die woensdag de prik mochten komen halen. Van de 74 opgeroepen medewerkers kwamen er 71 opdagen. Dat is een opkomt van 96 procent.
Tijdsslots binnen 24 uur vol
Ook in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) willen medewerkers graag het vaccin. Dinsdagmiddag konden de prik-uitnodigingen verstuurd worden naar de medewerkers. Het ETZ mag deze week 820 vaccins toedienen aan de “eerste ring” medewerkers rondom coronapatiënten. Ze maakten daarvoor in no time een selectie van zorgverleners die daarvoor in aanmerkingen komen. Als iedereen die in die selectie zit ook gevaccineerd wilde worden, zouden ze net genoeg hebben aan die 820 vaccins. Als er weinig respons zou zijn zouden mensen van “de schaduwlijst” in aanmerking komen. Dit bleek echter niet nodig, omdat de eerste groep zo snel reageerde dat de open gezette tijdsslots razendsnel vol zaten.
Vraag was te vroeg
Heidi Ammerlaan is internist-infectioloog in het Catharina Ziekenhuis en betrokken bij de vaccinatieprogramma in het ziekenhuis. Over de vaccinatiebereidheid van ziekenhuispersoneel zegt ze: “Het lijkt erop dat die vraag te vroeg gesteld is.” Begin december was nog niet bekend om welk vaccin het zou gaan, wat daarvan de bijwerkingen zijn en wanneer wie gevaccineerd zou worden. Er was zoveel onbekend, dat mensen logischerwijs nog niet met zekerheid konden zeggen hoe ze zich ten opzichte van vaccineren verhielden.
Nieuwsgierigheid
Zaterdag 2 januari werd pas bekend dat ziekenhuispersoneel in de eerste week van januari gevaccineerd zou worden met het Pfizer-vaccin. Daarom organiseerde meerdere ziekenhuizen interne informatiebijeenkomsten over het vaccin, de werking en de bijwerkingen.
Jean-Luc Murk, arts-microbioloog van het ETZ, verzorgde een webinar voor de ziekenhuizen en gaat deze dagen alle betrokken afdelingen langs. “We willen er alles aan doen om mensen de juiste informatie te geven zodat ze goed geïnformeerd een keuze kunnen maken. Het sentiment is positief, men in blij met het vaccin. Ook merken we een zekere honger naar informatie. Mensen barsten van de vragen.”
Ammerlaan gaf woensdag zo’n webinar aan de medewerkers van het Catharina Ziekenhuis. Samen met twee collega’s beantwoordde ze vragen van ziekenhuismedewerkers van het Catharina Ziekenhuis. De webinar werd met grote interesse bekeken. Live keken er 500 collega’s en naderhand is het door 250 mensen teruggekeken. Lees op Zorgvisie wat de meest voorkomende vragen zijn aan Murk en Ammerlaan.
Weinig wantrouwen
“Hoewel er veel vragen waren, proefde ik geen wantrouwen ten aanzien van het vaccin”, vertelt Ammerlaan. “De mensen die nu opgeroepen worden werken met coronapatiënten. Zij hebben de ernst van het ziektebeeld met eigen ogen gezien. Misschien dat de vaccinatiebereidheid van het hele ziekenhuispersoneel gemiddeld lager ligt, maar deze eerste ring rondom de coronazorg is zeer gemotiveerd om het vaccin te krijgen.”
Zwanger
Toch is de opkomst niet 100 procent. Ammerlaan: “Een reden om nu niet gevaccineerd te willen worden is als een medewerker zwanger is. Het vaccin is niet getest op zwangere vrouwen. We weten dus niet zeker of het effect heeft op de foetus, hoewel er op basis van onder andere dierproefonderzoek geen aanleiding is om een effect te verwachten. Toch is het begrijpelijk dat zwangere vrouwen het zekere voor het onzekere nemen.”
Complottheorieën
De befaamde complottheorieën komen Ammerlaan en Murk minder tegen. Murk: “Ik had me erop voorbereid, maar er wordt weinig aan gerefereerd. Misschien dat het ook spannend is om vragen daarover te stellen in de aanwezigheid van collega’s. Toch was er één medewerker die een vraag stelde in de trant van nanodeeltjes die tot je hersenen kunnen doordringen. Via de mail kreeg ik een of twee vragen in die trend neigen.”
Wilde verhalen
“Bij zulke vragen leg ik uit dat we niet alles zeker weten”, vervolgt Murk. “Je kunt allerlei wilde verhalen bedenken, maar dat betekent nog niet dat er ook voldoende theoretische aanleiding is om het te onderzoeken. We onderzoeken niet of je er scheel van wordt in tien jaar, maar op basis van onze kennis over de werking van het lichaam en de werking van een vaccin is er geen aanleiding om aan te nemen dat dat zou kunnen.”
