Verenso: ‘Ggz-crisisdiensten weigeren patiënten’

Op 1 januari 2020 zijn de Wet zorg en dwang (Wzd) en de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) ingegaan. In een brief aan minister De Jonge vraagt Verenso aandacht voor problemen die de vereniging ziet ontstaan door de samenloop van die wetten, met name als het gaat over crisissituaties. “Er ontstaat een onwerkbare en onveilige situatie”, zegt Nienke Nieuwenhuizen, voorzitter van Verenso.

Veel zorgen gemeld

Volgens Verenso doen zich met name problemen voor rond de crisisdiensten en het afgeven van een inbewaringstelling (IBS) en rechterlijke machtiging (RM) voor cliënten die onder de Wzd vallen, bijvoorbeeld mensen met dementie of een verstandelijke handicap. Normaliter wordt het afgeven van de RM en de IBS door de collega’s van de crisisdienst gedaan. Diverse ggz-crisisdiensten weigeren dat nu te doen voor Wzd-gerelateerde patiënten. Artsen zouden daardoor met hun patiënt voor een dichte deur komen te staan. Veel specialisten ouderengeneeskunde zouden contact hebben gezocht met Verenso om hun problemen te melden en hun zorgen te uiten.

Al langer ter discussie

Verenso heeft vorig jaar meerdere malen hun zorgen geuit met betrekking tot de samenloop tussen de Wzd en de Wvggz. In de praktijk zou zeer vaak sprake zijn van dubbelproblematiek, waardoor iemand zowel onder de Wzd als onder de Wvggz kan vallen. Voor instellingen en artsen zou het onduidelijk zijn hoe zij in de praktijk om moeten gaan met twee wetten. Als er dan met twee wetten gewerkt moet worden, hadden zij meer tijd willen hebben om die beide te implementeren en daarnaast domeinoverstijgende afspraken te maken over samenwerking rond dubbelproblematiek. Eind oktober 2019 uitte de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) eveneens haar zorgen aan minister de Jonge over knelpunten rondom de ggz crisisdiensten en de opvang van Wzd-cliënten in crisissituaties. Ook de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) publiceerde begin december een notitie over knelpunten die zij ziet bij de samenloop van de twee weten.

VWS

Met een factsheet kwam het ministerie van VWS in december met een eerste handreiking om de partijen in het veld tegemoet te komen. Het ministerie gaat er daarin van uit dat de beoordelingen van Wzd-cliënten in ieder geval in 2020 door ggz crisisdiensten gedaan blijven worden. De ggz-instelling mag tijdelijke zorg verlenen aan de cliënten, die wel binnen ‘afzienbare tijd’ moeten worden doorgeplaatst. De ggz-instelling hoeft zich volgens VWS daarvoor niet specifiek als Wzd-accommodatie te registreren. VWS gaf verder aan dat in het eerste kwartaal van 2020 overal regionale afspraken moeten zijn gemaakt over hoe ggz-crisisdiensten cliënten met een Wzd-titel doorplaatsen naar de gehandicapten- of ouderenzorg. Ook spreekt VWS zorgverzekeraars aan om het beoordelen van Wzd-cliënten door ggz-crisisdiensten als opdracht onder de aandacht te brengen van partijen in het veld.

Ronde tafel

Verenso zoekt alsnog naar een snelle oplossing voor patiënten en artsen en vraagt de minister ervoor te zorgen dat ggz-instellingen op de korte termijn ook Wzd-gerelateerde patiënten blijven opnemen. Op lange termijn ziet Verenso graag dat er een ronde tafel wordt georganiseerd met Ggz-NL, ActiZ, Verenso en andere betrokken beroepsorganisaties en patiëntenverenigingen om voor landelijke dekking te zorgen van goede crisisdienstverlening.