Vergelijking tussen ziekenhuizen op basis van de HSMR (Hospital Standardized Mortality Rate) is een stapje dichterbij. Dat zegt Codula Wagner van NIVEL die onderzoek deed naar een nieuwe methodiek om zorgzwaarte mee te nemen in de berekeningen.
Met de HSMR wordt de verhouding bepaald tussen het daadwerkelijk aantal overleden patiënten en de verwachte ziekenhuismortaliteit. Ziekenhuizen staan al langer onder politieke druk om hun sterftecijfers openbaar te maken. Het sterftecijfer wordt gezien als een van de belangrijkste maten voor kwaliteit van ziekenhuiszorg. Nu gebruiken de ziekenhuizen de gegevens nog voornamelijk intern. Als blijkt dat patiënten met een bepaalde aandoening significant vaker overlijden in het eigen ziekenhuis, kunnen verbeteracties worden opgezet.
Openbaarmaking HSMR
Openbaarmaking van de sterftecijfers is niet verplicht omdat de HSMR niet geschikt is voor vergelijkingen tussen ziekenhuizen. Dit komt omdat een goede methode om zorgzwaarte mee te nemen nog ontbreekt. Daardoor kwamen instellingen die relatief dodelijkere aandoeningen behandelen er slechter vanaf.
Vertekend beeld
Het huidige model kan een vertekend beeld geven. Dit heeft te maken met de wijze waarop de sterftecijfers worden verrekend. Sterftecijfers van instellingen worden gecorrigeerd voor patiëntkenmerken zoals leeftijd, geslacht en aandoening. Daarnaast worden de gegevens gecorrigeerd voor zorgzwaarte, volgens een classificering van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO). Het blijkt dat die niet goed aansluit op de Nederlandse situatie.
Nieuwe aanpak
De onderzoekers bevelen daarom aan om een zorgzwaarteclassificering te gebruiken die gebaseerd is op de Nederlandse ziekenhuismortaliteit. In het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG) geven ze daar een aanzet toe. De aanpak leidt overigens niet tot een perfecte vergelijking.
Beter registreren
Daarmee is de HSMR nog niet geschikt voor onderlinge vergelijking van ziekenhuizen door het publiek. Daarvoor moeten de instellingen volgens Cordula Wagner eerst duidelijke afspraken maken over de registratie. Wagner: “Ze moeten bijvoorbeeld afspreken hoe ze het registreren als iemand in de ambulance overlijdt. Sommige instellingen nemen dat nu mee in hun eigen sterftecijfer, anderen houden het erbuiten.” Daarnaast ontbreken volgens haar harde afspraken over de registratie van nevenaandoeningen, terwijl de HSMR daar wel gevoelig voor is. (Daan Marselis)
