Verpleeghuizen richten zich steeds meer op persoonsgerichte zorg. Daarnaast besteden zij aandacht aan het werven en opleiden van personeel. Dat blijkt uit een analyse van de kwaliteitsverslagen van 291 zorgorganisaties over 2017, uitgevoerd door onderzoeksbureau Significant.
Significant heeft onderzocht over welke onderwerpen verpleeghuizen rapporteren in hun kwaliteitsverslag. Hiertoe hebben ActiZ en Zorgverzekeraars Nederland opdracht gegeven, namens de Stuurgroep Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg. Hierin zitten verder Zorgthuisnl (voorheen bekend als BTN), Verenso, V&VN, LOC Zeggenschap in zorg en Patiëntenfederatie Nederland.
Uit de analyse komt naar voren dat zorgorganisaties rapporteren veel aandacht te hebben voor persoonsgerichte zorg, een belangrijk uitgangspunt in het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg. Het is een thema dat in bijna 80 procent van de verslagen naar voren komt. Zorgaanbieders beschrijven wat zij verstaan onder persoonsgerichte zorg en wat doen om zorg persoonsgerichter te maken. “Over het algemeen is zichtbaar dat de aandacht voor de relatie met de cliënt en zijn unieke wensen en behoeften een onderwerp is waar veel aanbieders aan werken”, aldus Significant.
Persoonsgericht plan
Bijna alle verslagen vermelden een persoonsgericht plan, ook benoemd als cliëntdossier, behandelplan of zorg(leef)plan, dat sommige zorgaanbieders met regelmaat evalueren. Een aantal beschrijft dat dit plan binnen 24 uur na binnenkomst van de cliënt wordt opgesteld. Uit een groot deel van de kwaliteitsverslagen blijkt dat er aandacht besteed wordt aan het levensverhaal of de levensloop van een cliënt bij de invulling van het persoonsgerichte plan.
Het Elektronisch Cliënt Dossier (ECD) is ook een terugkerend onderwerp met betrekking tot persoonsgerichte zorg. Een aantal aanbieders noemt dit als “interactief middel om de cliënt en zijn naasten te betrekken bij de zorg”. Daarnaast is in een aantal verslagen het belang aangestipt van de betrokkenheid van familie en naasten bij het opstellen van het persoonsgerichte plan en de evaluaties hiervan.
Rode draad
Een andere rode draad uit de analyse is de aandacht voor scholing van medewerkers. Zorgaanbieders zetten scholing in met betrekking tot het werken aan kwaliteit, maar ook om medewerkers om te scholen of naar een hoger niveau op te leiden ten behoeve van een optimale personeelssamenstelling. Aanbieders rapporteren met name opleidingen rondom wondzorg, onbegrepen gedrag en dementie. In bijna de helft van de verslagen wordt de inzet van e-learning genoemd als instrument om deskundigheid te bevorderen en kennis actueel te houden.
Verder krijgt de personeelssamenstelling veel aandacht. Vanaf 2017 heeft het nieuwe kabinet in totaal 2,1 miljard euro beschikbaar gesteld om meer mensen aan te kunnen nemen in de verpleeghuiszorg. Intussen zijn de huidige tekorten nog zeker niet opgelost, in de verslagen rapporteren zorgorganisaties over werkdruk die kan leiden tot een hoger ziekteverzuim. Ook geven zij aan zich zorgen te maken over de krappe arbeidsmarkt.
Lerend netwerk
De meeste aanbieders rapporteren dat ze een lerend netwerk vormen met minstens twee andere organisaties, een klein aantal aanbieders is nog bezig een netwerk te vormen of zoekt nog partners hiervoor. Het beeld rijst dat de lerende netwerken in ontwikkeling zijn. Het meest genoemde doel van het lerend netwerk is kennisuitwisseling, bijvoorbeeld over het kwaliteitsplan of -verslag of thema’s uit het Kwaliteitskader. Verder wordt het netwerk ingezet voor bijvoorbeeld het gezamenlijk opzetten van een leerprogramma, het bij elkaar uitvoeren van een audit of een collegiale toetsing.
Het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg – dat begin 2017 is vastgesteld – stelt de verplichting aan zorgorganisaties om jaarlijks een kwaliteitsverslag en kwaliteitsplan te publiceren. In 2018 gebeurt dit voor het eerst. De kwaliteitsplannen en -verslagen hebben als doel om bij te dragen aan de leer- en ontwikkelcyclus binnen verpleeghuizen. Ook zijn de kwaliteitsverslagen belangrijke input voor de dialoog tussen zorgkantoren en zorgaanbieders.
