road block für springermedizin.de/onko, 6/2014 Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
Zorgorganisaties investeren de financiële middelen voor de invoering van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg volop in het aantrekken van nieuwe medewerkers, leren en ontwikkelen voor bestaande medewerkers en de inzet van technologie. Tegelijkertijd vinden aanbieders van verpleeghuiszorg de strenge uitgangspunten belemmerend voor oplossingen, zo zou het voor veel organisaties niet reëel zijn om de komende jaren telkens 85 procent van het geld aan ‘extra handen aan het bed’ te besteden.
Dit stelt brancheorganisatie ActiZ in de publicatie ‘Aan het werk in het verpleeghuis’, dat op 30 oktober overhandigd wordt aan minister Hugo de Jonge (VWS). In de publicatie vertellen zorgmedewerkers en cliënten wat zij in de praktijk merken van de ingezette middelen voor de invoering van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg. De komst van nieuwe collega’s, naast verzorgenden en verpleegkundigen ook bijvoorbeeld medewerkers welzijn, betekent “een paar extra handen en ogen op drukke momenten, meer nabijheid in de huiskamers en meer persoonlijke aandacht voor bewoners”.
Naast het werven van nieuwe medewerkers zetten zorgorganisaties ook “volop” in op opleidingen voor de huidige medewerkers, constateert ActiZ. “Nog belangrijker dan de instroom vergroten is immers dat we ervoor zorgen dat onze ‘achterdeur’ dicht zit en wij bevlogen en betrokken medewerkers kunnen behouden.”
Grenzen van de arbeidsmarkt
Weliswaar zijn er goede stappen gezet, aldus de brancheorganisatie, maar het wordt ook steeds duidelijker dat verpleeghuizen tegen de grenzen van de arbeidsmarkt aanlopen. “Er zijn al regio’s waar zorgorganisaties plaatsen leeg moeten laten, omdat zij niet voldoende personeel kunnen vinden. Dat probleem zal alleen maar groter worden. We moeten ons voorbereiden op een toekomst waarin we de zorg voor een groeiende groep ouderen moeten organiseren met minder werkenden.”
Om deze “enorme uitdaging” het hoofd te bieden, is alleen investeren in personeel niet voldoende. “Willen we in de toekomst goede zorg kunnen blijven bieden, dan zijn er ook andere oplossingen nodig. Met name technologische en digitale ontwikkelingen moeten we veel meer gaan benutten. Uit de interviews komt naar voren dat medewerkers hier veel kansen voor zien.”
Extra handen aan het bed
De strenge uitgangspunten van het kwaliteitsbudget belemmeren de diversiteit aan oplossingen. Volgens ActiZ is het voor veel zorgorganisaties niet reëel om de komende jaren telkens 85 procent van het geld aan ‘extra handen aan het bed’ te besteden. Er moet meer ruimte komen om te investeren in innovatieve oplossingen.
In dit verband vertelt Rianne Hazenberg, zij-instromer en verpleegkundige in opleiding bij De Riethorst Stromenland, in het rapport dat ze voor de inzet van meer nieuwe technologie is. Ze stelt voor om het elektronisch cliëntendossier uit te breiden en nieuwe apps in gebruik te nemen. “Zo zijn er hele goede apps om te kunnen volgen hoe het met iemand gaat.”
Zorgbudget
Ook “knelt het” volgens ActiZ dat zorgorganisaties de maatregelen uit veel verschillende regelingen moeten financieren: naast het reguliere zorgbudget en het kwaliteitsbudget zijn er onder meer transitiemiddelen, arbeidsmarktmiddelen en middelen Waardigheid & Trots. Elke regeling heeft eigen aanvraagprocedures, voorwaarden en verantwoordingseisen. Daarnaast hebben zorgorganisaties ook te maken met de financieringsstromen uit de Zorgverzekeringswet en Wet maatschappelijke ondersteuning.
“Dat dit veel administratieve lasten oplevert, behoeft geen betoog”, aldus ActiZ. “Bovendien belemmert het zorgorganisaties om datgene te doen wat nodig is. Een goed voorstel past vaak net niet onder één van de regelingen, of moet daarvoor met veel kunst- en vliegwerk worden aangepast. Zo schieten de regelingen hun doel voorbij. We doen daarom een dringend beroep op de minister om het aantal regelingen en verantwoordingslijnen per 2020 sterk te verminderen, innovaties meer kans te bieden en de financiële kaders hiervoor te verruimen, zodat we ons gezamenlijke doel ook daadwerkelijk bereiken.”
Toekomst
Volgens de branchevereniging moeten betrokkenen in de sector bovendien “fundamenteel durven nadenken over hoe de zorg er in de toekomst uitziet”. Enkele vragen die ActiZ opwerpt: hoe combineren we werk en mantelzorg?; hoe verbinden we formele en informele zorg?; hoe realiseren we nieuwe woonvormen tussen ‘thuis’ en het verpleeghuis? “Deze vraagstukken kan onze sector niet alleen oplossen. Zij vragen een breder maatschappelijk debat.”
‘Aan het werk in het verpleeghuis’ is de tweede publicatie waarmee de leden van ActiZ zich gezamenlijk verantwoorden over de besteding van de kwaliteitsbudgetten voor de verpleeghuiszorg. In april 2018 publiceerde ActiZ ‘Resultaten uit het verpleeghuis’. Daarin vertelden bestuurders hoe de middelen in hun organisatie besteed worden.
