Na de coronapandemie is volgens de VGN een tweede crisis voor de gehandicaptenzorg aangebroken: een combinatie van extreme inflatie, hoog ziekteverzuim en een toenemende spanning op de arbeidsmarkt. “Het kabinet neemt maatregelen in de inkomenssfeer die relevant zijn voor zorgmedewerkers en cliënten, maar we vragen ons af of dit genoeg is”, reageert VGN. “Met onze oproep tot investeren in arbeidsvoorwaarden is niets gedaan door het kabinet: er komen geen extra middelen om de zorginkomens op een vergelijkbaar peil te brengen als de marktsector.”
Kwaliteit onder druk
Ook specifieke maatregelen om de extreme inflatie op te vangen voor zorginstellingen missen vooralsnog volledig, stelt VGN. “Dit zou betekenen dat veel van onze leden moeten bezuinigen op zorg en personeel om de energierekeningen dit jaar en volgend jaar te kunnen betalen.” En dat zet de kwaliteit van zorg verder onder druk waarschuwt de brancheorganisatie. Ook investeren in duurzaamheid wordt moeilijker omdat het kabinet de huisvestingscomponent per 1 januari 2024 wil verlagen.
De komende maanden zal de VGN aandacht vragen om extra acties bij de bespreking van de verschillende begrotingen in de Tweede Kamer en vooruitlopend daarop bij de betrokken departementen.
Betalingsproblemen ziekenhuizen
Ook de NVZ is kritisch over het uitblijven van extra ruimte voor het investeren in zorgprofessionals om ze voor de toekomst te behouden. In de Rijksbegroting staan preventie, passende zorg en de samenwerking tussen zorgaanbieders centraal. De aandacht in de miljoenennota gaat ook uit naar de noodzaak om met het sociaal domein (GGD) samen te werken. Daarover is de NVZ tevreden. “Met het Integraal Zorgakkoord en de in de Miljoenennota gestelde ambities wordt veel van de ziekenhuizen en onze zorgmedewerkers gevraagd, dan moet de beloning ook op orde zijn. Die extra loonruimte hebben we nu niet. Het is urgent dat de Tweede Kamer dit gat tijdens de komende begrotingsbehandeling dicht, zeker nu de krapte op de arbeidsmarkt steeds verder oploopt”, reageert NVZ-voorzitter Ad Melkert.
De ziekenhuizen zien zich verder geconfronteerd met ingrijpende gevolgen van de snel toenemende kosten van inkoop, onderhoud en energie. Door deze inflatie-effecten vrezen ziekenhuizen voor betalingsproblemen in 2022 en 2023. “Wij roepen de Tweede Kamer en minister Kuipers op tot iedere prijs te voorkomen dat salarissen of rekeningen niet kunnen worden betaald”, aldus de NVZ-voorzitter.
De NVZ tekende het IZA ( pagina 3 ) en daarmee ook het OVA kader voor loonmaatregelen ( 4,74% ). Het is duidelijk dat daarmee de reparatie van de loonkloof bij verpleegkundigen en verzorgenden ( 9% peil 2020 ) niet gerepareerd kan worden. Tevens is dit getal niet toereikend om de huidige inflatie te compenseren. En de CAO onderhandelingen starten. Een weinig gelukkig klimaat om de goede bedoelingen van de IZA tot uitvoering te kunnen brengen. ( “alles van boven moet met en naar beneden”). De integraliteit van het IZA zou gebaat zijn bij ern nationale CAO voor verpleegkundigen en verzorgenden. De basis daarvoor is mogelijk de huidige CAO UMC met specifieke loonpagina’s voor deze twee beroepsgroepen IN de zorg. De vele functies en beroepen VOOR de zorg kunnen dan in brancheCAO’s blijven. Maar nu eerst passende randvoorwaarden voor de verplegende beroepen regelen. Rutte IV is dit dossier vergeten, dus hopen op TK en misschien nog meer op Eerste Kamer?
Ook in de GGZ contracten van de zorgverzekeraars zie je bijna niets terug van het IZA, behalve wat hun uitkomt. De 180 miljoen euro extra voor de GGZ lijkt niet uitgegeven te worden en de tariefpercentages dalen met vele procenten. De omzetplafonden stijgen niet of nauwelijks waardoor er niet meer behandelcapaciteit beschikbaar komt, dus waar “de Nederlandse ggz” zijn akkoord voor heeft gegeven in het IZA blijkt al weer een wassen neus te zijn door de houding van de zorgverzekeraars.
Juist om het feit dat de zorgverzekeraars nergens toe gedwongen werden in het IZA heeft de LHV het niet getekend, en ze hebben gelijk. Die andere zorgvertegenwoordigers in het IZA zijn wel erg naïef geweest door het IZA te tekenen.