De voorbereidingen van zorginstellingen op wijzigingen in het zorgstelsel stagneren. Dat concludeert BDO Accountants en Adviseurs op basis van een enquête onder 248 zorginstellingen. Veertig procent van de instellingen geeft aan niet klaar te zijn voor de transities in hun sector.
BDO wijst op basis van de enquête ettelijke risicofactoren aan, zoals de groei van het aantal stakeholders met tegengestelde belangen en de complexe product/marktcombinaties met de hierbij horende portfoliokeuzes. Ook zijn organisaties nog onvoldoende flexibel waar het de personele inzet en informatiesystemen betreft. De groeiende druk op de budgetten maakt het bovendien moeilijk om de kwaliteit van de geleverde zorg in relatie te handhaven. Daarnaast groeien de vastgoed- en financieringsrisico’s.
BDO ziet een stagnatie van de voorbereidingen op de transities. Sinds 2013 is het percentage zorginstellingen dat aangeeft nog niet klaar te zijn voor de transitie gelijk gebleven; 40 procent in 2013 tegen 41 procent in 2014.
Contractpartners
De transities zijn vooral voor grotere, complexe instellingen zo ingrijpend dat ze moeite hebben om de interne organisatie op orde te krijgen en voldoende zicht op de buitenwereld te houden. “Zorginstellingen hadden tot op heden met hooguit een paar belanghebbenden te maken voor de bekostiging van hun activiteiten”, licht Chris van den Haak, partner bij BDO en voorzitter van de BDO Branchegroep Zorg, dit probleem toe. “Dit is de laatste jaren sterk aan het veranderen. Sommige instellingen krijgen te maken met een vertienvoudiging van het aantal contractpartners. Dit vergt een totaal andere marktbenadering en daar moet je beleid voor maken.”
Onderschatting
Naast dit externe perspectief heeft BDO in het onderzoek ook gekeken naar het interne perspectief. Als het gaat om de interne response op de transities hebben de instellingen slagen gemaakt, met name als het gaat over de informatievoorziening en het huishoudboekje. “Wat ons wel zorgen baart, is dat de instellingen juist over een aantal met name lastige thema’s zoals IT en informatievoorziening heel positief zijn”, zegt Mike Tagage, partner bij BDO en verbonden aan de BDO Branchegroep Zorg. “Het gevaar van onderschatting van de impact van de transities is hier aanwezig. Uit gesprekken in de sector blijkt namelijk dat er nog grote aanpassingen in IT systemen noodzakelijk zijn, terwijl de tijd dringt.”
Flexibele inzet
De onzekerheid die de transitie met zich mee heeft gebracht, heeft ervoor gezorgd dat meer instellingen een strategische personeelsplanning hanteren die gekoppeld is aan de meerjarenbegroting of scenarioanalyses. Maar volgens BDO moeten diverse zorginstellingen nog een hele weg gaan om personeel daadwerkelijk flexibel in te zetten. “Het menselijk kapitaal moet qua opbouw ook flexibel inzetbaar zijn, de cultuur moet hierop zijn ingericht en de geautomatiseerde systemen moeten het kunnen ondersteunen en vooral voor iedereen begrijpelijk zijn”, aldus Van den Haak.
