De ouderencommissie ouderenzorg van Vilans heeft EXBELT erkend als effectieve interventie om het gebruik van bandenfixatie bij mensen met dementie in verpleeghuizen te stoppen. De EXBELT-interventie heeft als doel dat het gebruik van bandenfixatie twee jaar na de implementatie van de ervan volledig is gestopt.
De EXBELT-interventie streeft naar gedragsverandering ten aanzien van het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen. De interventie bestaat uit vier onderdelen: een intensief scholingsprogramma voor zorgverleners, advies door consultants, de beschikbaarheid van alternatieve interventies en verandering van beleid. Math Gulpers, directeur van meerdere zorglocaties van Meandergroep, heeft de EXBELT ontwikkeld samen met onderzoekers van de Universiteit van Maastricht.
Bij mensen met dementie die in psychogeriatrische verpleeghuizen wonen, is het gebruik van fysieke vrijheidsbeperkende maatregelen hoog. Dit ligt internationaal tussen de 15 en 66 procent. Daarbij gaat het vooral om bedhekken, maar ook om bandenfixatie en (rol)stoelen met vast tafelblad. Fysieke vrijheidsbeperkende maatregelen worden vooral toegepast om de veiligheid van bewoners te verhogen. In verpleeghuizen gaat het dan bijna altijd om het voorkomen van letsel door valpartijen. Maar uit onderzoek blijktn dat (letsel door) vallen niet vermindert door bandenfixatie. Wel kan bandenfixatie veel schade berokkenen aan bewoners. Soms is het zelfs de oorzaak van overlijden.
Interventies
In de ouderenzorg zijn volgens Vilans veel goede interventies ontwikkeld. Toch zijn ze voor andere professionals vaak moeilijk te vinden en te vergelijken. Het erkenningstraject geeft volgens Vilans inzicht in goed onderbouwde en/of effectieve interventies. Twee onafhankelijke commissies (ouderenzorg en gehandicaptenzorg) onder voorzitterschap van Pauline Meurs beoordelen de ingediende interventies. Vilans maakt erkende interventies online toegankelijk. Bovendien worden ze opgenomen in de kwaliteitsbibliotheek van Zorginstituut Nederland.