© Butch / fotolia.com Spritzen
Het programma TopZorg krijgt 32 miljoen euro om nog vier jaar door te gaan. In het programma krijgen topklinische ziekenhuizen subsidie voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs waar gewoonlijk alleen universitair medisch centra voor in aanmerking komen. Uit een evaluatie blijkt het programma op alle fronten een succes, zo schrijft minister Bruno Bruins (Medische Zorg) in zijn begeleidende schrijven aan de Tweede Kamer.
De umc’s krijgen voor zeer specialistische zorg gecombineerd met fundamenteel wetenschappelijk onderzoek de beschikbaarheidsbijdrage academische zorg (BBAZ). In 2013 gaf een aantal van de samenwerkende topklinische ziekenhuizen (STZ) aan dat ze qua hoogcomplexe zorg en onderzoek vergelijkbaar zijn met de umc’s en ook voor de BBAZ in aanmerking wilden komen.
In het hoofdlijnenakkoord medisch specialistische zorg 2014-2018 is afgesproken dat er 30 miljoen euro beschikbaar werd gesteld waarmee bij wijze van een experiment een combinatie van zeer specialistische zorg en onderzoek in een beperkt aantal ziekenhuizen gefinancierd kon worden.
Aan het vierjarige programma deden drie van de STZ’s mee, te weten het St. Antonius Ziekenhuis, het Oogziekenhuis en het Elisabeth TweeSteden Ziekenhuis (ETZ). De Erasmus School of Health Policy and Management (ESHPM) evalueerde het experiment.
Volgens minister Bruins is de maatschappelijke meerwaarde van het programma TopZorg aangetoond.
“De kennis over complexe aandoeningen is vergroot, er wordt bovengemiddeld complexe zorg geleverd en de innovatiecultuur is beter in vergelijking met referentieziekenhuizen. De samenwerkingsverbanden met umc’s en andere instellingen is versterkt, de TopZorg ziekenhuizen kunnen nu ook zelf kennis, tijd en geld inbrengen wat heeft geleid tot een meer gelijkwaardige en meer productieve samenwerking”, schrijft de bewindsman. “Daarnaast is een belangrijk resultaat dat, door de TopZorg subsidie, binnen de ziekenhuizen meer focus kon worden gelegd op het doen van onderzoek, waar voorheen vooral aandacht werd besteed aan zorgtaken. TopZorg heeft binnen de ziekenhuizen als vliegwiel gefungeerd.”
Duurzame bekostiging
Het vervolg op het TopZorg programma moet de combinatie van zeer specialistische topklinische zorg met toegepast klinisch wetenschappelijk onderzoek en onderwijs voortzetten en verbeteren. Ook moet er voor de bekostiging een duurzame oplossing te komen, schrijft Bruins. “Hierbij gaat het om zeer specialistische (topklinische) zorg voor (meestal wat kleinere groepen) patiënten met een complexe zorgvraag die niet door ieder ziekenhuis wordt geboden. (..) Dit type onderzoek draagt bij aan medische, sociale en procesinnovaties die vervolgens gedeeld kunnen worden binnen de sector.”
Het St. Antonius ziekenhuis heeft bij de Tweede Kamer een eigen voorstel ingediend voor structurele bekostiging van TopZorg. Het ziekenhuis stelt drie criteria voor die als voorwaarde zouden moeten dienen voor financiering. Er zou sprake moeten zijn van een aantoonbaar bovenregionaal (h)erkend expertisecentrum, dat structureel, substantieel en samenhangend is, met een aanzienlijke wetenschappelijke productie en (inter)nationale kennisverspreiding gericht op het continu verbeteren van de kwaliteit van zorg.
Toelatingscommissie
Mede naar aanleiding van de aanbevelingen uit het evaluatierapport kiest Bruins wel voor een andere opzet van het TopZorg programma. In tegenstelling tot het onlangs afgeronde TopZorg-programma zullen er geen zorgfuncties door het ministerie van VWS aangewezen worden. Alle ziekenhuizen en categorale instellingen in Nederland die niet in aanmerking komen voor de BBAZ en die specifieke zorgfuncties op zeer hoog niveau uitvoeren en deze functie willen versterken, kunnen in aanmerking komen voor extra financiering van deze zorgfuncties gedurende 4 jaar.
Om te bepalen welke zorgfuncties in aanmerking komen voor subsidie vinden twee selectierondes plaats. De eerste ronde is een toelatingsronde, de tweede ronde is een ZonMw subsidieronde. Om toegang te krijgen tot het TopZorg programma wordt door een door VWS aangestelde toelatingscommissie beoordeeld in hoeverre de aangemelde zorgfuncties voldoen aan de toelatingscriteria voor het TopZorg programma.
