Dit komt naar voren uit het visiedocument ‘Vitale mensen, slimme zorg’ dat VNO-NCW en MKB-Nederland hebben opgesteld op basis van input van meer dan dertig branches uit bedrijfsleven en gezondheidszorg. Met het stuk willen de werkgevers een voorzet geven voor de contourennota die het kabinet dit najaar uitbrengt. Het stuk wil daarnaast ook “een echte echte doe-agenda” zijn, met praktische handreikingen voor een toekomstbestendig stelsel.
Open systemen
De werkgevers besteden veel aandacht aan de noodzaak tot digitale transformatie, net zoals de SER in juni. Met het oog hierop maken de ict-leveranciers op initiatief van het ministerie van VWS, VNO-NCW en MKB-Nederland afspraken over onderlinge gegevensdeling. Uitgangspunt hierbij zijn open systemen en vastgestelde afdwingbare standaarden. Ook maken de werkgevers zich sterk voor “pre-concurrentiële nutsvoorzieningen, zoals een open zorgadressenboek”.
Wetgeving
Daarnaast moet er wetgeving komen die gebaseerd is op gangbare internationale standaarden. Deze moet waarborgen dat data veilig zonder drempels uitwisselbaar is tussen zorgaanbieders, patiënten en andere relevante partijen die geautoriseerd zijn om hierover te beschikken. Ook moet wettelijk worden verankerd onder welke voorwaarden medische en gezondheidsgerelateerde data kunnen worden benut voor AI en onderzoek. Recente wetgeving in Finland en Duitsland kan hierbij als voorbeeld dienen. Daarnaast willen de werkgevers een nationaal platform in het leven roepen om alle zorginstellingen onderling te laten communiceren én analyse van medische data te vergemakkelijken.
Ruimer mandaat
Om een einde te maken aan de ‘not invented here’-cultuur zou het Zorginstituut wat VNO-NCW en MKB-Nederland betreft een ruimer mandaat moeten krijgen. Beroepsverenigingen nemen betere zorg niet alleen sneller op in hun richtlijnen, ze bieden ook ruimte aan ideeën en initiatieven van patiëntenverenigingen, zorgaanbieders of verzekeraars. Bovendien brengen ze deze richtlijnen overal tot in de werkpraktijk. Bij nieuwe standaarden denken de werkgevers nadrukkelijk aan digitale innovaties, zoals het door ontwikkelen van veel gebruikte vindplaatsen op internet tot gepersonaliseerde virtuele arts of het gebruik van AI-beslismodules. Digitalisering en AI krijgen bovendien een vaste plaats in de zorgopleidingen.
Concentratie
Met een actieve inkoop en differentiatie in vergoedingen zetten de zorgverzekeraars zorgaanbieders aan tot het verlenen van betere zorg en het afschalen van achterhaalde zorg. Waar mogelijk geschiedt bekostiging op basis van gezondheidsuitkomsten. Voor planbare, hoog-complexe zorg is verdere concentratie nodig.
Preventie
Naar analogie met het Nationaal Preventieakkoord beloven de werknemers concrete stappen te zetten om de vitaliteit en gezondheid ook op de werkvloer te bevorderen. Ook hier kunnen digitale innovaties een rol spelen in de vorm van vitaliteitsplatforms, gezondheidsapps en wearables.
Geen vanzelfsprekendheid
Met hun plan willen de werkgevers bijdragen aan een goed, betaalbaar en voor ieder toegankelijk zorgstelsel, dat is toegesneden op de groeiende zorgbehoefte en personeelstekorten in de toekomst. De covid 19-pandemie heeft wat VNO-NCW en MKB-Nederland laten zien dat toegankelijkheid van de zorg geen vanzelfsprekendheid is, maar ook hoe onmisbaar goede gezondheidszorg is voor het functioneren van de samenleving.
Direct tekort
“De covid 19-crisis onderstreept ook het enorme belang van het toekomstbestendiger maken van de zorg”, aldus VNO-NCW en MKB-Nederland. “Een direct tekort aan voldoende zorgprofessionals laat bijvoorbeeld zien dat zelfs acute zorg niet voor iedereen beschikbaar hoeft te zijn. Dit staat haaks op de gedeelde doelstelling van ons solidaire stelsel om goede zorg voor alle Nederlanders betaalbaar en toegankelijk te houden.”
Kraamkamer
“Ons plan leidt tot een win-winsituatie: méér gezondheid en kwaliteit van leven, een hogere arbeidsdeelname, een nóg betere gezondheidszorg waarin zorgprofessionals met meer plezier werken én een beheerste stijging van de zorgkosten”, geloven de werkgevers. “Met dit plan maken we Nederland koploper in de preventieve en digitale transformatie van de gezondheidszorg, met nieuwe economische kansen voor ons bedrijfsleven. Zeker met de komst van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) naar Amsterdam zien we veel nieuwe kansen om Nederland de kraamkamer te maken van betaalbare en toegankelijke medische innovaties en e-health, waarvan de Nederlandse patiënt als eerste profiteert.”
