Werknemers in de zorg- en welzijnssector ervaren een bovengemiddeld hoge werkdruk. Daarnaast zeggen zij dat ze minder ruimte hebben om hun werkzaamheden naar eigen inzicht in te richten. Dit blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) van CBS en TNO.
Ruim de helft van de werknemers in de zorg en welzijn zei in 2015 vaak heel veel werk te moeten verzetten. Verder zei 43 procent vaak erg snel te moeten werken en 35 procent moest vaak extra hard werken. De werkdruk is het hoogst in de gezondheidszorg, maar ook in de verzorging en welzijn ligt de werkdruk boven het gemiddelde van alle werknemers in Nederland.
De zorg- en welzijnssector telt bijna 1,2 miljoen werknemers. Van hen zijn 480 duizend actief in de gezondheidszorg, onder meer in ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg en huisartspraktijken. In de verzorging en welzijn, zoals in verpleeg- en verzorgingshuizen, de thuiszorg en de kinderopvang, werken 680 duizend mensen. Het is volgens CBS en TNO een “echte vrouwensector”: 83 procent van de werknemers is een vrouw.
Een hoge werkdruk kan tot lichamelijke of psychische klachten leiden en daarmee tot verzuim. Een belangrijke factor hierbij is of men zelfstandig en naar eigen inzicht het werk kan inrichten. In de zorg- en welzijnssector is de mate van autonomie betrekkelijk laag. Vooral het aandeel werknemers dat zegt zelf het eigen werktempo te kunnen bepalen, is met 46 procent een stuk kleiner dan bij alle werknemers samen: 57 procent. Ook zeggen werknemers in de sector minder vaak zelf beslissingen te kunnen nemen en de volgorde van hun werkzaamheden te kunnen bepalen.
Sociale steun
Ook steun van leidinggevenden en collega’s kan werknemers helpen om te gaan met de eisen die het werk stelt. De leidinggevenden hebben dan oog voor het welzijn van de medewerkers en de collega’s tonen belangstelling. Sociale steun ervaren werknemers in de gezondheids- en welzijnszorg even veel als gemiddeld.
Werk kan ook veel vergen doordat het emotioneel zwaar is. In de zorg- en welzijnssector is de emotionele belasting het hoogst van alle bedrijfstakken. Meer dan een kwart van de werknemers noemt het werk emotioneel veeleisend, ruim twee keer zo vaak als gemiddeld. Ook het aandeel dat spreekt van emotioneel moeilijke werksituaties is met 16 procent ruim twee keer zo groot. Deze percentages zijn in de gezondheidszorg hoger dan in de verzorging en welzijn.
