Acht van de tien medewerkers in ziekenhuizen weten niet wat de rol van raden van toezicht is bij misstanden en calamiteiten. Door de grote afstand tussen raad van toezicht en de werkvloer worden misstanden niet gemeld. Daarnaast is driekwart van het personeel niet op de hoogte van de klokkenluidersregeling voor de zorg.
Dat concludeert CNV Publieke Zaak op basis van eigen onderzoek onder ziekenhuispersoneel. Aanleiding voor het onderzoek is de bacterie-epidemie in het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam. CNV Publieke Zaak vindt dat de raad van bestuur en de raad van toezicht de verantwoordelijkheid te gemakkelijk van zich af schuiven. Om er achter te komen of problemen zoals in het Maasstad Ziekenhuis zich ook in andere ziekenhuizen voordoen, heeft CNV Publieke Zaak een onderzoek uitgezet onder haar leden die werken in ziekenhuizen. Leden konden anoniem aan het onderzoek meedoen.
Misstanden
Uit het onderzoek komt naar voren dat bijna 80 procent van de medewerkers in ziekenhuizen niet weet wat de rol van de raad van toezicht is als het om misstanden gaat. Ook kent bijna 75 procent de klokkenluidersregeling voor de zorg niet. Een derde van de deelnemers aan het onderzoek geeft aan situaties meegemaakt te hebben die gemeld hadden moeten worden bij de inspectie. Het gaat dan bijvoorbeeld om ‘onnatuurlijke dood door val uit bed’, ‘verkeerd wasmiddel voor instrumentarium’, ‘verkeerd bloed aan patiënt gegeven’, of ‘uitvallen van alarmeringssysteem’. Vier op de tien medewerkers melden onverantwoord optreden van specialisten. Bijna de helft van de incidenten is volgens de respondenten terug te voeren op personeelstekorten.
Doofpot
Dat misstanden niet gemeld worden heeft naast onbekendheid ook te maken met de angst van medewerkers. Ze zijn bang voor de reacties van collega’s en leidinggevenden. Volgens deelnemers aan de enquête komt het ook voor dat misstanden door directies en raden van toezicht in de doofpot worden gestopt vanwege de goede naam van het ziekenhuis.
Anoniem
Naar aanleiding van het onderzoek pleit CNV Publieke Zaak voor aanpassing van de huidige klokkenluidersregeling. Omdat anoniem melden nu niet mogelijk is, maken veel medewerkers geen gebruik van de regeling. “Medewerkers worstelen hiermee. Hun professionaliteit zegt dat ze zaken moeten melden, maar de omgeving zorgt ervoor dat ze dit niet aandurven”, zegt voorzitter Eric de Macker van CNV Publieke Zaak. “Veel medewerkers geven aan makkelijker misstanden te durven melden als dat anoniem kan. Van fouten moet geleerd worden, daardoor wordt de zorg alleen maar beter. Daarom pleiten wij voor een anonieme klokkenluidersregeling.”
Directe lijn
CNV Publieke Zaak pleit daarnaast voor een directe lijn van medewerkers naar de raad van toezicht, bijvoorbeeld via de anonieme klokkenluidersregeling. Eerder al pleitte CNV Publieke Zaak voor een vertegenwoordiging van de medewerkers in de raden van toezicht. “Hiermee verhoog je de kennis van de werkvloer in de Raden van Toezicht en wordt de afstand naar de medewerkers kleiner”, aldus De Macker.
