De inzet van wijkverpleegkundigen is bijna de helft goedkoper dan reguliere verpleeghuiszorg. Bovendien is de zorg beter op de cliënt afgestemd, groeit de arbeidstevredenheid en is er sprake van betere communicatie met andere zorgdisciplines. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) en beroepsvereniging V&VN.
Centraal in het onderzoek staan elf proeftuinen die vorig jaar onder de noemer ‘Versterken van verpleging thuis’ door de NPCF en V&VN zijn ingericht. In deze proeftuinen kregen wijkverpleegkundigen de ruimte om de indicatie los te laten om in plaats daarvan op basis van hun professionele blik samen met de betrokken ouderen zelf de zorgvraag vast te stellen.
Voordelen
Een opvallend resultaat van deze werkwijze is de verschuiving van intramurale zorg naar zorg thuis. Voor veel ouderen is het thuis kunnen blijven wonen een belangrijk doel van de zorg, zo constateren de onderzoekers. Dit levert om te beginnen financiële voordelen op. Waar negen maanden verpleeghuiszorg in totaal bijna 60 duizend euro kosten, is dit ruim 33 duizend euro bij de proeftuin-benadering, zo becijferen de onderzoekers, een verschil van in totaal 44,7 procent.
Productiviteit
Daarnaast is er sprake van een betere communicatie tussen de betrokken professionals, waaronder naast de wijkverpleegkundigen en verzorgenden ook de huisarts of praktijkondersteuner. “De huisartsen vinden het prettig om direct te kunnen schakelen met de wijkverpleegkundige”, aldus de onderzoekers. “Voorheen werden ze vaak door meerdere professionals gebeld over hetzelfde probleem.” Door de grotere autonomie in de proeftuinen vinden wijkverpleegkundigen hun werk uitdagender. Het werken met zelfsturende teams leidt bovendien tot meer verantwoordelijkheidsgevoel en daarmee tot een hogere productiviteit.
Kwaliteit
De betrokken ouderen ervaren volgens de onderzoekers een hogere kwaliteit van zorg. Niet alleen hebben de wijkverpleegkundigen in de proeftuinen meer tijd en aandacht voor de lichamelijke, psychische en sociale beperkingen en de samenhang daartussen, ook zijn zij een vast, laagdrempelig aanspreekpunt waarbij ouderen terecht kunnen met vragen over gezondheidsproblemen. Dit geeft ouderen een groter vertrouwen in de eigen zelfredzaamheid.
Creatief
Om de wijkverpleegkundige nieuwe stijl een kans te geven is aanpassing van de financiering noodzakelijk, concluderen de onderzoekers. “De proeftuinen laten zien dat de huidige functiegerichte systematiek, waarbij de financiering op basis van geïndiceerde functies niet matcht met een basisvoorziening wijkverpleging, waarbij ook niet-geïndiceerde zorg wordt geleverd”, aldus de onderzoekers. Dit leidt er in de huidige situatie volgens de onderzoekers vaak toe dat wijkverpleegkundigen noodgedwongen “niet transparant zijn over de activiteiten die ze verrichten”. “Zo schrijven zij creatief hun uren weg in de bandbreedte van de AWBZ indicatie”, aldus de onderzoekers. “Of ze verrichten arbeid in eigen tijd. Verder benutten ze niet of onvoldoende de verschillende geldstromen, zoals WMO.”
Reguliere thuiszorg
Eerder onderzoek heeft uitgewezen dat de wijkverpleegkundige ook positief scoort in vergelijking met de reguliere thuiszorg. Mede om deze reden zet het kabinet niet in op een grotere rol voor zorg in de buurt.
