Het tenminste gedeeltelijk openhouden van klinieken is volgens ZKN van groot belang voor de continuïteit van de patiëntenzorg buiten corona om. Als voorbeelden van urgente planbare zorg noemt ZKN de behandeling van cardiale klachten, maculadegeneratie, ernstige eczeem of aandoeningen met hevige pijn.
Eigen verantwoordelijkheid
Een eenduidige definitie van wat urgente planbare zorg is valt volgens ZKN-woordvoerder Herman Nieuwenhuis niet te geven. “Er zijn geluiden om hele planbare zorg maar te stoppen, maar planbare zorg kent veel nuances”, stelt Nieuwenhuis. “Wat uitgesteld kan worden verschilt per kliniek. Iedere kliniek heeft een eigen verantwoordelijkheid. De indruk is daarnaast dat men zoveel mogelijk overstapt op zorg op afstand.”
Annuleren
Als een van grootste ketens heeft Bergman Clinics alle operaties op de locaties Breda en Den Bosch in risicogebied Noord-Brabant tot 6 april geannuleerd. Daarnaast is er ook een streep gegaan door ingrepen als cosmetische operaties, injectables-behandelingen, ooglaseren, lensimplantaten en het plaatsen van maagballonnen. Poliklinische afspraken worden indien mogelijk en medisch verantwoord telefonisch gedaan.
Geen oekaze
De vraag is of instandhouding van de medisch specialistische infrastructuur voor planbare zorg gerechtvaardigd is nu de reguliere ziekenhuizen in toenemende mate worden geconfronteerd met een tekort aan beschermings- en hulpmiddelen. Om die reden heeft het ministerie van VWS recentelijk ook bij ZKN aangeklopt. “Je kunt per oekaze die hele infrastructuur laten afbouwen en zeggen: lever alles in, maar aan onze kant moeten in het belang van de patiënt dingen kunnen doorgaan”, reageert Nieuwenhuis. “Daarbij is het onzeker hoe lang de huidige situatie voortduurt. Als er straks een grote inhaalvraag komt moeten de klinieken daar wel op kunnen reageren.”
Bijdrage
Dit laat onverlet dat ZKN aangesloten blijft op de overleggen over de stroomlijning van de hulpmiddelenvraag. Volgens Nieuwenhuis laat een eigen enquête zien dat de bereidwilligheid onder klinieken om ziekenhuiscollega’s bij te staan, groot is. Equipe Zorgbedrijven heeft de daad bij het woord gevoegd. De keten van klinieken bespreekt de inzet van eigen personeel bij ziekenhuizen en de overheveling van medische hulpmiddelen naar ziekenhuizen waar de nood hoog is. “Daarbij onderzoeken wij ook of we met ons landelijk dekkende netwerk, van klinieken en poliklinieken, een bijdrage kunnen leveren aan zorg die onverhoopt niet meer door ziekenhuizen kan worden geleverd (bijvoorbeeld traumazorg)”, aldus Equipe op de eigen website.
Zelfstandige klinieken nemen in Nederland een steeds groter deel van de medisch specialistische zorg voor hun rekening. In 2018 ging bijna 13 procent van de patiënten voor medisch specialistische zorg naar klinieken. Tussen 2013 en 2018 groeide het aantal patiënten bij klinieken met 47 procent. Koplopers zijn aanbieders van dermatologie en oogheelkunde die ieder een vijfde van alle zorg in het betreffende specialisme voor hun rekening nemen.
