Onderzoekers Carolien van der Linden, Wendy Leurs en Marjolein Groeneveld (vlnr). Foto: DCI Media
Zij hopen hiermee de werklast van verpleegkundigen te kunnen verlagen. De komende vier maanden wordt, in samenwerking met het AI Expertisecentrum van het Catharina Ziekenhuis, bestudeerd of het voorspelmodel een geschikt instrument is.
Valrisico
Onderzoekers van het Catharina Ziekenhuis zijn al enkele jaren bezig met onderzoek naar het voorspellen van valpartijen bij opgenomen patiënten. Sinds een maand zijn ze een stap verder in het wetenschappelijk onderzoek, zegt geriater Carolien van der Linden. “We hadden eerst een model dat ontwikkeld en getest werd op patiëntendossiers uit het verleden, maar sinds 15 april hebben we dat slimme voorspelmodel gekoppeld aan de live elektronische patiëntendossiers. Het gaat om mensen die zijn opgenomen op de afdelingen geriatrie en neurologie. Twee keer per dag wordt voor hen een risicoscore berekend die zegt hoe groot of klein de kans is dat zij gaan vallen.”
Risicoscores
Het model is vooral gericht op het voorspellen welke patiënten niet gaan vallen. En wat kunnen ziekenhuizen als het inderdaad zo is dat slimme voorspelmodellen goed kunnen voorspellen welke patiënt níet valt? “Onze insteek is om de werklast voor de verpleging te verlagen en alarmmoeheid te voorkomen. Nu krijgt bijna elke patiënt op de afdeling geriatrie een bewegingssensor. Er gaat een alarm af als iemand valt, maar het is ook vaak vals alarm, omdat er bijvoorbeeld een deken beweegt of de patiënt zijn zakdoek laat vallen. En daardoor kan de scherpte van de verpleegkundigen afnemen. Waar we naartoe willen: minder patiënten met een sensor zonder dat er meer mensen vallen.”
Verpleegkundigen
Ook als het succes wetenschappelijk aangetoond wordt, moet het voorspelmodel “geen wet worden” vindt Van der Linden. “De boodschap aan verpleegkundigen blijft: gebruik zelf je gezonde verstand. Het moet iets zijn dat ondersteunend is in hun besluitvorming voor valpreventieve maatregelen. Gelukkig willen zij dat juist zo gebruiken. Wat we de komende maanden ook gaan onderzoeken is of verpleegkundigen op het model durven te vertrouwen.”
Uitgebreide textmining
Het slimme voorspelmodel is gebaseerd op een aantal woorden die verpleegkundigen opschrijven in vrije tekst van patiëntendossiers zoals ‘ontslag’, ‘normaal’ en ‘spontaan’. Ook de leeftijd van de patiënt en het gebruik van verschillende soorten medicatie zijn toegevoegd aan het model. “Daarmee is ons model uitgebreid ten opzichte van twee jaar geleden, toen het puur om textmining – het gebruik van woorden – ging.”
Alarmsignalen
De Technische Universiteit Eindhoven is ook betrokken bij dit onderzoek. Zij kijken vooral naar hoe alle signalen die het voorspelmodel genereert, eruit kunnen komen te zien. En bij wie en op welke manier ze terechtkomen. En idealiter zouden de alarmsignalen voor patiënten met een hoog valrisico anders zijn dan patiënten met een laag valrisico. Het onderzoek wordt gefinancierd vanuit het Catharina Onderzoeksfonds. Volgens de onderzoekers is eerst nog vervolgonderzoek nodig voordat de risicoscores breed toepasbaar zijn in de praktijk.