Ziekenhuizen en zorgverzekeraars maken beperkt gebruik van de beschikbare gelden om het verplaatsen, voorkomen en vervangen van ziekenhuiszorg te financieren. Dit jaar bevat nog geen drie procent van de gesloten contracten concrete afspraken over substitutie. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) wijst naar de zorgverzekeraars met de beschuldiging dat deze “op het geld blijven zitten”.
Dat constateert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) op basis van de Monitor transformatiegelden medisch-specialistische zorg 2019. Op de peildatum 1 april 2019 bevatten slechts 9 van de 303 ontvangen (concept)contracten een concrete afspraak over transformatiegelden. Samen zijn deze afspraken goed voor een bedrag van 1,5 miljoen euro, terwijl er voor dit jaar 70 miljoen euro beschikbaar is.
Zes zorgverzekeraars, waaronder de vier grootste, verwachtten in totaal nog 49 aanvullende afspraken te maken voor een totaal van 27,5 miljoen euro aan transformatiegelden. Het is volgens de NZa nog niet zeker dat dit bedrag ook zal worden benut. Ziekenhuizen gaven eerder aan dat zij minder verwachten te besteden, aldus de toezichthouder.
Half miljard
De NZa vindt het met VWS belangrijk dat zorgaanbieders initiatieven ontwikkelen om dure zorg te voorkomen en zorg dichterbij de mensen thuis te organiseren. Om de juiste zorg op de juiste plek te stimuleren, is in het hoofdlijnenakkoord medisch specialistische zorg voor de periode 2019-2022in totaal 425 miljoen euro aan transformatiegelden beschikbaar gesteld. De NZa wil van de zorgverzekeraars en zorgaanbieders weten waarom er vooralsnog nauwelijks een beroep wordt gedaan op deze gelden. “Wij gaan de komende tijd intensiever toe zien op de afspraken die de verschillende partijen maken in het kader van de transformatiegelden”, laat de NZa weten. “En daarbij ook op de transformatiebeweging in zijn geheel.”
Van het slot
Volgens de NVZ blijven de transformatiegelden op de lank liggen door de opstelling van de zorgverzekeraars. De toekenning van de verandergelden is volgens de NVZ door de zorgverzekeraars erg complex gemaakt, met veel administratieve rompslomp. “Zorgverzekeraars moeten het slot van de transformatiegelden afhalen”, stelt vicevoorzitter David Jongen. “De NVZ maakt zich zorgen dat met het achterblijven van deze investeringen de ambitie om de zorguitgaven vanaf 2022 niet meer te laten groeien in gevaar komt. Zorgverzekeraars moeten samen met ziekenhuizen hun verantwoordelijkheid pakken: de beperking van de zorguitgaven is alleen haalbaar als nu in volle vaart met de ingrijpende veranderingen in de organisatie van de zorg begonnen wordt.”
Wat de NVZ betreft is hiervoor “volledige inzet van de transformatiegelden” nodig.