De gestandaardiseerde ziekenhuissterfte is tussen 2005 tot en 2010 met 28 procent gedaald. Daarmee is het risico om in het ziekenhuis te overlijden in deze periode fors afgenomen. Dit concluderen onderzoekers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG).
Over de oorzaak van de daling doen de onderzoekers geen harde uitspraken. Ze houden de mogelijkheid open dat de daling van de ‘hospital standardised mortality ratio’ (HSMR) samenhangt met verbeterde kwaliteit van de zorg. Maar de daling kan volgens de onderzoekers ook liggen aan wijzigingen in het opname- en ontslagbeleid van ziekenhuizen. Als ziekenhuizen terminale patiënten minder vaak in het ziekenhuis opnemen of eerder ontslaan naar externe voorzieningen voor palliatieve zorg, dan zal de ziekenhuissterfte dalen, terwijl de sterfte buiten het ziekenhuis groeit.
Nevendiagnoses
Ook de verbeterde registratie van nevendiagnosen speelt volgens de onderzoekers een rol. Door betere registratie groeit de statistische stervenskans, waar de feitelijke sterfte binnen de HSMR-systematiek tegen wordt afgezet. Daarmee daalt het gestandaardiseerde sterftecijfer. Uit het onderzoek blijkt dat ziekenhuizen met de hoogste sterfte in 2010 op ongeveer op het niveau van de ziekenhuizen met de laagste sterfte in 2005 zaten. In de onderzochte periode daalde het HSMR op de referentieschaal van 100 ieder jaar met 6,1 punten. De daling was het scherpst in 2009 en 2010.
Daling
Uitgesplitst naar hoofddiagnosegroepen was de daling het sterkst bij ‘bloeding in het maag-darmkanaal’ en ‘bloedproblemen. Andere diagnosegroepen waarbij de HSMR sterker daalde dan gemiddeld waren ondermeer prostaatkanker, blaaskanker, acuut hartinfarct, hartslagadervernauwing en acuut en niet gespecificeerd nierfalen. De onderzoekers bevelen aan om nader klinisch onderzoek te doen om te zien of hier specifieke ‘behandelsuccessen’ aan ten grondslag liggen.
Verschillen
De onderzoekers stellen vast dat er ondanks de daling van het gestandaardiseerde sterftecijfer nog altijd grote verschillen tussen ziekenhuizen bestaan, die in de onderzochte periode niet kleiner zijn geworden. De onderzoekers achten het daarom voor de vergelijkbaarheid van sterftecijfers van groot belang dat er extra aandacht komt voor de kwaliteit van de geregistreerde gegevens in de Landelijke Medische Registratie (LMR).