colored child abacus on money fond
Acht Nederlandse ziekenhuizen hebben door bundeling van hun inkoopactiviteiten in de afgelopen drieënhalf jaar gezamenlijk ruim 21 miljoen euro bespaard. Met name door een intensieve samenwerking met de industrie hebben ziekenhuizen, verenigd in de InkoopAlliantie Ziekenhuizen (IAZ), hun inkoopuitgaven kunnen terugdringen.
In juni 2009 verenigden Bernhoven, Bravis ziekenhuis, Deventer ziekenhuis, Jeroen Bosch ziekenhuis, VieCuri Medisch Centrum, ziekenhuis Gelderse Vallei, ziekenhuisgroep Twente en ziekenhuis St. Jansdal hun inkoopactiviteiten in de InkoopAlliantie Ziekenhuizen. Doel was om onder meer om door volumebundeling en kennisuitwisseling de inkoopkosten omlaag te schroeven. Na enkele ‘verkenningsjaren’ werken de ziekenhuizen sinds 2013 intensiever samen, met een focus op samenwerkingsverbanden met de industrie.
Het lukte de acht ziekenhuizen onder meer op de inkoop van pacemakers, handschoenen, lenzen, proceduretrays en wasserijdiensten fors te besparen. Dat deden ze niet alleen door scherper en goedkoper in te kopen, vertelt IAZ-directeur Marco Plasier. “Wij zoeken juist kwalitatief hoogwaardige producten en innovaties om de kwaliteit van zorg te borgen voor onze patiënten. Door langdurige samenwerkingsafspraken te maken met onze toeleveranciers en hun kennis optimaal te benutten, weten we slimme afspraken te maken die onze zorg ten goede komen en ook nog onze kosten weten te reduceren.”
Druk
Samenwerking is volgens IAZ nodig vanwege de politieke druk op de beheersing van zorgkosten. Ook blijkt uit diverse studies dat leveranciers van medische apparaten en hulpmiddelen nog steeds grote winsten maken, aldus de alliantie. Een aantal belangrijke en strategische leveranciers bleken bereid een deel van hun marge in te leveren in ruil voor langdurige samenwerkingsafspraken met de ziekenhuizen.
Op inkoopkosten valt door ziekenhuizen flink wat te besparen, concludeert ook Gupta Strategists in een maandag verschenen rapport. De inkoopkosten van Nederlandse ziekenhuizen zijn in tien jaar tijd bijna verdubbeld, tot 8 miljard euro in 2015, berekende het onderzoeksbureau. Dat is circa dertig procent van de totale kosten. Met name dure medicijnen, overige medische producten en ICT stuwen de kosten omhoog. De verwachting is dat de inkoopkosten – ingegeven door zorgtrends als extramuralisering van ziekenhuiszorg en de groeiende uitbesteding – de komende jaren zullen groeien naar vijftig procent van de totale kosten.
Kostenbesparing komt volgens Gupta in veel ziekenhuizen momenteel nog niet van de grond, onder meer doordat leveranciers op veel vlakken een voorsprong hebben op ziekenhuizen: ze hebben een sterke relatie met artsen en veel inhoudelijke kennis van hun productmarkt. Onderzoeker Kees Isendoorn: “Als een arts aankomt bij inkoop dat hij hechtdraad X van merk Y wil hebben, is het spel eigenlijk al gespeeld. De leverancier kan dan meer vragen dan de waarde van het product.”
Besparing
Maar kostenbesparing op het gebied van inkoop ís mogelijk, concludeert Gupta. Een vergelijking van de inkoopprestaties van verschillende Nederlandse ziekenhuizen laat namelijk zien dat er forse verschillen zijn en dus mogelijkheden om de prestatie te verbeteren. Het onderzoeksbureau concludeert net als de IAZ dat winst te behalen valt door meer samenwerking met leveranciers.
Ziekenhuizen zouden zich moeten toeleggen op ‘waardegedreven inkoop’, stelt Gupta. Uitgangspunt is dat ziekenhuizen samen met leveranciers de waarde gaan verhogen voor de patiënt. Dit vergt volgens de onderzoekers een verhoging van het kennisniveau van inkopers en vereist samenwerking tussen ziekenhuizen. “Samenwerking is nodig om de schaal te bereiken die nodig is om de benodigde kennis op te bouwen. Van daaruit kunnen ziekenhuizen met leveranciers nieuwe vormen van zorg ontwikkelen en het totale zorgpad van de patiënt herontwerpen.”
Krachtenbundeling
De ziekenhuizen verenigd in de IAZ hopen de komende jaren nog flink te besparen met hun krachtenbundeling op het gebied van inkoop. Ze rekenen op een extra besparing van minimaal 20 miljoen euro, op een totaal aan inkoopuitgaven van 630 miljoen. De ziekenhuizen zien met name kansen in zaken als geneesmiddelen, orthopedische implantaten, ICT producten en diensten, facilitaire producten en diverse medische hulpmiddelen.
Plasier: “Door intensief samen te werken met verpleegkundigen en specialisten zullen we in staat zijn binnen de acht ziekenhuizen steeds meer zaken te standaardiseren en op elkaar af te stemmen. Dit maakt dat we meer kennis over processen en ingrepen kunnen delen waardoor ons kennisniveau stijgt. Anderzijds is dit voor onze leveranciers interessant, omdat wij als samenwerkingsverband meer uniformiteit hebben en standaardisatie ten toon spreiden.”
